Taurin, birçok gıdalarda ve içeceklerde bulunan ve özellikle sporcuların takviye olarak kullandığı bir amino asittir. Bunun yanında, taurin maddesi hemen hemen vücudun her bölümünde doğal olarak yer alır ve özellikle iskelet kaslarında dikkat çeker. Tarihçesine bakıldığında ise boğa safrasından izole edilerek ilk kez 1800’lü yıllarda elde edildiği görülür. Günümüzde ise yiyeceklerde ağırlıkla deniz ürünleri, et ve süt gibi besinlerde ön plana çıkması diyetlerin düzenlenmesini doğrudan etkiler. Tüm bu bilgiler doğrultusunda, esansiyel bir aminoasit olarak vücudun iskelet sisteminin koruması açısından tercih edilir.
Taurin Nedir?
Taurin; kalp, kas, beyin, göz retinası ve vücudun diğer bölgelerinde bulunan kükürt bazlı bir amino asittir. Genel olarak, vücudun mineral dengesini sağlamasını ve hücre seviyesinde dağılımını hızlandıran mekanizmalara destek olur. Bu açıdan, magnezyum, kalsiyum, potasyum gibi minerallerin vücutta fonksiyonel kullanımı açısından aracı bir molekül görevi üstlenir. Vücut tarafından üretilen taurin amino asit, bazı araştırmacılar tarafından ‘yaşam iksiri’ olarak da adlandırılır. Bunun nedeni ise gençlerde toplam vücut ağırlığının %0,1’ini oluştururken yaşlandıkça bu oranın %80 düşmesine bağlandığı içindir.
Enerji İçeceklerindeki Taurin Nedir?
Enerji içeceklerindeki taurin, fitness ya da egzersiz yaparken stresin yan etkilerini azaltmak için kullanılan bir gıda takviyesidir. Vücutta hücresel stres anında kalp atışının hızlanmasının ya da kas kasılmaları artışının azaltmasına destek olur. Ayrıca, spor anında kaybedilen su ve mineral dengesinin sağlanmasına yardımcı olmasıyla sentetik olarak içeceklerde sıklıkla kullanılır.
Diğer bir taraftan, bazı bilimsel makalelerde maddenin günlük alım dozu aşılmadığı taktirde enerji verici, canlandırıcı ve beyini yatıştırıcı etkileri olduğunu yayınlanmıştır. Buna istinaden, ürün popülerliği günümüzde gitgide artarak kullanım sıklığı dünya çapına ulaşmıştır.
Taurin Ne İşe Yarar?
Taurinin vücut metabolizmasında genel faydaları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Vitamin ve minerallerin emilimine yardımcı olması ile öne çıkar. Özellikle, A vitamini ve B6 vitaminin yüksek ihtiva ile emilmesine destek olur.
- Beyinde sıvı akışında potasyum ve kalsiyum gibi minarelerin dengesini sağlayarak hafızanın güçlenmesine yardımcı olur.
- Hücrelerin su tutma kapasitesini dengeleyerek elektrolit dengesinin korunmasında destekleyicidir.
- Böbrek üstü bezlerinden salınan yağ türevli hormonları düzenlemesi ile vücutta kolesterol seviyesinin kontrol edilmesine yardımcıdır. Bu sayede, LDL (Kötü huylu kolesterolün) düşmesine HDL olarak bilinen iyi huylu kolesterolün ise yükselmesini destekler.
- Kalp kaslarını güçlendiren amino asit, kardiyovasküler hastalıklara karşı önlem alınmasında yardımcı moleküller arasındadır.
- Sporcu performansını arttırmasıyla dikkat çeker. Bu açıdan, direnç ve dayanıklılık gerektiren spor dallarında kas yorgunluğunun önlenmesi açısından tercih edilir. Bu nedenle, özellikle atletler gibi uzun süreli spor yapan kişilerin aktivitelerine katkı sağlar.
Taurin Nasıl Kullanılır?
Taurin günlük takviye edici ürün olarak maksimum 3 grama kadar kullanımı güvenli olarak ifade edilir. Vücudun biyokimyasal yollarıyla fonksiyonel haline getiren maddenin yeterli dozda kullanımının sayısız faydaları mevcuttur. Bununla birlikte, sporcuların antrenman sırasında aminoasit birimini 2-3 gram gibi maksimum dozda kullanımı önerilirken metabolizmayı hızlandıracak kafein, l karnitin ya da omega 3 gibi ürünlerle birlikte kullanımı da tavsiye edilir. Tüm bu süreçte, uzman görüşü alınarak profesyonel bir destek ile doz ve kullanım süresi ayarlanabilir. Bunun temel nedeni, amino asit maddesinin miktarı her vücutta farklılık göstermesidir. Bu tarz farklı yöntemler için evde sağlık ve evde sağlık kapsamında online beslenme danışmanlığı seçeneklerine göz atabilirsiniz.
Taurin Ne Zaman İçilmelidir?
Sağlıklı bireylerde bu aminoasit yeterli miktarda bulunsa da dengesiz beslenme ya da yeterli besin tüketmeme nedeniyle eksikliği ortaya çıkabilir. Bu durumda, kişinin sportif aktiviteleri ve vücut aktivitesi negatif etkilenmeye başlayabilir. Genellikle, spordan önce toz ya da katı formda enerji içecekleriyle birlikte kullanımı dikkat çeker.
Taurin, spor öncesi ya da antrenmana girmeden alınacaksa ortalama 30 dakika öncesinde alınması tavsiye edilir. Kişi, ürünü Önerilen zaman ve uygun miktarda aldığında vücutta biyoyararlılığı yükselir. Ayrıca, kişi herhangi bir spor yapmıyorsa ve eksikliği de varsa doktor kontrolünde günlük alım değerlerinde bir süre bu amino asidi kullanabilir.
Taurin Nasıl Elde Edilir?
Taurin, doğal olarak safra ve pankreas gibi organlardan izole edilerek elde edilebilir. Laboratuvar koşullarında ise, sistein biyosentezinden elde edilebilir ya da amonyağın bromoetansülfonat tuzlarının alkilasyonundan sentetik olarak sentezlenebilir.
Taurin Nerede Bulunur?
Memeli canlıların hemen hemen hepsinde bulunan bu aminoasit, ağırlıkla karaciğer, pankreas, safra, kas ve kalpte bulunur.
Taurin İçeren Besinler Nelerdir?
Taurin, hayvansal gıdalarda daha yüksek miktarlarda bulunur. Bu kapsamda, aşağıdaki besinleri tüketerek alımları sağlanabilir:
- Deniz ürünlerinde balık, istiridye, kalamar
- Kırmızı et
- Tereyağı, yoğurt, yumurta ve peynir
- Bazı maden suları
Taurin Faydaları Nelerdir?
- Anti-inflamatuar özellikleri ile vücudun bağışıklık sisteminin dengelenmesine destek olur.
- Antioksidan özelliği ile vücutta kanın filtrelenmesine ve toksinlerin temizlenmesine yardımcı olur.
- Hücre düzeyinde kalsiyumun giriş ve çıkışının kontrollü olmasında rol oynar.
- Yağların sindiriminde önemli bir yer tutan safra tuzlarının sentezini destekler.
- Sinir sisteminde nörotransmitter madde görevi görmesiyle sinir iletiminin korunmasına yardımcı olur.
- Kan basıncını düzenleyerek yüksek tansiyon riskinin düşmesine destek olur.
- Merkezi sinir sistemi fonksiyonlarını destekleyerek görme yetilerinin normal işlevde kalmasını sağlar.
- Vücut indeksinin ve kas kütlesinin artışında destekleyici olması fiziksel gelişime katkı sağlamasını beraberinde getirir.
- Kemik kırılmasının hızlı iyileşmesinde aktif rol oynar.
- Kan damarlarının çeperlerinin antioksidan etkiyle korunmasında destekleyicidir.
- Depresyon, anksiyete, alkol bağımlılığı, hiperaktivite ve dikkat eksikliği gibi psikolojik hastalıkların önlenmesine yardımcıdır.
Taurin Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Taurin genel olarak aşağıdaki hastalıkların tedavisinde destek olarak kullanılabilir:
- Obezite ve yüksek kolesterol problemi
- Kaygı durumu ve depresyon
- Parkinson ve bunama ile ilgili problemler
- Çocuklarda otizm durumlarında
- Hipertansiyon ve damar sertleşmesinde
- Böbrek işlev bozukluğu hastalıklarında
- Gut, hipotiroidizm ve kısırlık problemlerinde ek gıda takviyesi olarak kullanımı yapılabilir.
Taurin Hakkında Sık Sorulan Sorular
Taurin kimler kullanamaz?
Uzmanlar, bebeklerin, çocukların ve hamilelerin dışarıdan almasını sakıncalı bulmuştur.
Taurin zararlı mıdır?
Taurin maddesinin kendisi de vücutta sentezlendiği için herhangi bir yan etkisi mevcut değildir. Bebek mamalarından enerji içeceklerine kadar birçok yiyecek ve içecekte bulunması da bunun en büyük kanıtıdır. Diğer bir taraftan, kişi maddeyi gıda takviyesi olarak aldığında yanlış şekilde kullanırsa bazı yan etkiler oluşabilir. Taurin zararları arasında yüksek dozda alındığında panik atak ve anksiyete bozukluğu hastalarını negatif etkilenmesi vardır. Bazı kişilerde de direk yan etki yaparak mide bulantısı, görme bozukluğu ve çarpıntı da yapabilir.
Taurin kilo verdirir mi?
Aminoasit türevli bir madde olmasından dolayı tok tutma özelliği mevcuttur. Gıda alımının sınırlandırmasından dolayı kişiler günlük kaloriden daha az besin tüketirler. Bu sayede, kilo vermede dolaylı bir fayda sağlar. Ayrıca, mutluluk hormonun sentezine yardımcı olduğu için inflamasyon etkisinin oluşmasını engellemede yardımcıdır. Bu doğrultuda, vücutta ödem ve şişkinlik gibi yalancı kilo olarak ifade edilen durumların oluşmasını önlemede destekleyicidir.
Taurin uyku yapar mı?
Fazla miktarda alındığında uyku düzenini bozabilir, böylece kişi günlük biyolojik saate uygun uyku süresinin altına düşebilir. Ek olarak, gıda takviyesi olarak bu madde aşırı alınırsa ciddi uykusuzluk problemleri ile karşı karşıya kalınabilir. Son olarak, kişi uykusuzlukla beraber kronik halsizlik şikayetleri de artabilir.
