Genellikle günlük yaşamda vücudu zorlayacağı düşünülmeden yapılan ani hareketler ya da spor aktiviteleri esnasında yaşanabilecek talihsiz kazalar kas yırtılması ile sonuçlanabilmektedir. Kas incinmesi daha kısa sürede hasar bırakmadan iyileşme ile sonuçlanabilecek bir sağlık problemi iken, kas yırtılmasının iyileşme süreci daha uzun ve zahmetli olabilmektedir. Kaslara uygulanan ani baskı sonrası kas veya tendonlarının zarar görmesi durumu olan kas yırtılması planlı bir tedavi süreci gerektirmektedir. Memorial Dicle Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Op. Dr. Necati Aksoy, kas yırtılması hakkında bilgi verdi.
Kas yırtılması nedir?
Yaralanma, çarpma, kayma, kaza ya da ani hareketler sonrası çarpılan bölgede gözle görülür şekilde morluk ve kızarma ile kendini belli ettiren kas yırtılması bölgede oluşan hassasiyet ile sızı ve ağrıya neden olabilmektedir. Kas yırtıklarının seviyeleri bulunmaktadır. Orta derece yırtıklar ortopedi uzmanının yürüttüğü tedavi sonrası fizik tedavi gerektirebilmektedir. Ancak ağır hasara neden olan kas yırtılmaları cerrahi müdahale gerektirebilmektedir. Cerrahi işlem uygulanan kas yırtıkları uzun süreli istirahat ve evde yatış gerektirebilmektedir. Vücudun sınırlarını bilerek bu sınırlara uygun hareket etmek oldukça önem arz etmektedir.
Kas yırtılması nedenleri nelerdir?
Pek çok kas ve tendon zorlayıcı nedene bağlı ortaya çıkabilen kas yırtıkları ya da halk arasındaki deyimiyle kas çekilmesi sıklıkla bel, boyun ve omuzlarda görülmektedir. Kasları kemiğe bağlayan sert lifler olarak tanımlanan tendonlarda hasara neden olabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir;
- İleri yaş
- Çarpma
- Düşme
- Yaralanma
- Kayma, düşme
- Kaza sonrası travma
- Ağırlık kaldırma
- Apolet kemiğinin sivri olması,
- Sık spor yapan bireylerin ani spor egzersizlerini bırakması da kas yırtılması nedeni olabilir.
Kas yırtılması belirtileri nelerdir?
Kas zorlanmasına neden olabilecek birden fazla neden olabilmektedir. Kas ve tendonlarda oluşan hasarın seviyesine bağlı değişiklik gösterebilecek semptomlar bulunmaktadır. Ancak kas yırtılması zaman içerisinde değil ani olarak ortaya çıkmaktadır. Ani olarak ortaya çıkan kas yırtılması vücutta keskin bir acı ve hassasiyet oluşumu yaratarak yürüme, koşma ya da fiziksel aktiviteler esnasında zorlanmayla sonuçlanmaktadır. Kas yırtılması çoğu zaman spor aktiviteleri ile ilgilenen ya da ani hareketlere sahip genç bireylerde görülmektedir. Basketbol, voleybol, futbol ve birçok spor dallında oyun esnasında yaşanabilecek bu durum sık tempolu ve uzun süre devam edilen spor aktivitelerinin ani olarak bırakılmasına bağlı olarak da görülebilmektedir. Kas yırtılması belirti ve semptomları, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Kısaca kas yırtılması belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Ağrı veya hassasiyet
- Kızarıklık veya morarma
- Sınırlı hareket
- Kas spazmları
- Şişme
- Kas Güçsüzlüğü
- Nadir olarak kanama şeklinde ortaya çıkabilir.
Kas yırtılması teşhisi nasıl konulur?
Yaralanma, düşme, ağırlık kaldırma vb. durumları sonrasında oluşan hassasiyet, ağrı, sızı ve morarmalar fiziki muayenede gözden geçirilerek çoğu zaman kas yırtılması teşhisi konulmaktadır. Bilinenin aksine kas yırtıkları röntgen çekimlerinde belirlenememektedir. Daha şiddetli bir acı ve ağrı durumu var ise teşhis için bazı görüntüleme testleri kullanabilmektedir. Ultrason cihazı yardımı ile gergin kasın çevresinde sıvı birikiminin olup olmadığını kontrol edilmektedir. MRG ile, yırtılma veya iç kanama olup olmadığını kontrol edilmektedir. Ultrason ve MRG sayesinde yaralanma sonrası tendonların veya bağların diğer dokulara zarar verip vermediğini görmelerini sağlamaktadır.
Kas yırtılması tedavisi nasıl sağlanır?
Kas yırtılması tedavisinde iyileşme sürecini hızlandıracak adımlardan biri hasar gören kası zorlayacak daha fazla incitecek hareketlerinden kaçınmak ile gerçekleşmektedir. Yaralanma ya da kaza sonrası bir buz kalıbını kas yırtığının bulunduğu alana uygulanması gerekmektedir. Şişmeyi durdurmaya yardımcı olmak için, şişme durana kadar bölgeyi elastik bir bandajla sarılabilir. Uygulanan tüm bu basit yöntemler geçici olarak daha fazla acı ve ağrı oluşmasını engellemek amacıyla yapılmaktadır. Gerekli ilaçlı tedavi için en kısa sürede Ortopedi ve travmatoloji uzmanına giderek fiziki muayene olunmalıdır. Kas yırtılmasının seviyesi hafif boyutlu ise istirahat, bandajlama, masaj ve bunlara ek olarak ağrı giderici ödem engelleyici ilaçlar verilebilmektedir. Çoğu zaman iyileşme ile sağlanan kas yırtıkları ileri seviyede ise cerrahi yöntemler ile tedavisi sağlanmaktadır. Cerrahi gerektiren kas yırtıkları sıklıkla kol pazu kası yırtıkları, topuk bölgesi aşil kası yırtıkları ve omuz bölgesindeki rotator manşet kaslarında görülmektedir.
Genişleyen kas yırtıkları kireçlenmeye neden oluyor
Omuz yırtıkları ve kireçlenme birbirinden farklılık gösteren durumlar olarak kabul edilmektedir. Omuz yırtılmaları erken dönemde veya ileri yaşta yapısal değişikliğe, darbeye ya da bir kazaya bağlı görülebilmektedir. Bilinen nedenleri dışından apolet kemiği sivri olan bireylerde görülme olasılığı daha yüksektir. Erken dönemde tedavisi sağlanıp dikilen yırtıklar fonksiyon kaybına neden olmadan iyileşme ile sonuçlanmaktadır. Kireçlenme kısaca birbirine uyumlu iki yüzeyin uyumunu zaman içerisinde kaybetmesi olarak tanımlanabilir. Hareket kısıtlılığına neden olan bu durum aynı zaman uyumlu yüzeylerin uyumunu kaybetmesi ile sertleşerek ağrı ve acı hissine neden olmaktadır. Tedavisi sağlanmayarak varlığını sürdüren kas yırtıkları zaman içerisinde genişleyerek kireçlenmelere neden olabilir.
İlaçlı tedaviye ek olarak uygulanan Fizik tedavi egzersizleri iyileşme başarı oranını artırıyor
Ortopedi ve travmatoloji uzmanı tarafından teşhisi konulup tedavisi sağlanılan kas yırtığının tam anlamıyla iyileşerek hareket kısıtlılığının ortadan kaldırılması için fizik tedavi egzersizleri ile tedavi şeklini desteklemek oldukça önem arz etmektedir. Cerrahi dışı ya da cerrahi uygulanan kas yırtıklarının tedavi sürecinde ki başarı oranını artırarak kas yırtığının meydana geldiği bölge de hasarı minimum seviyeye indirgemesini sağlayan fizik tedavi egzersizleri düzenli yapıldığı takdirde kas yırtıklarının iyileşme başarı oranı ortalama %80 olarak ön görülmektedir.
Siz de aktif olarak spor yapıyorsanız sporcu sağlığı ile ilgili testlerinizi Memorial Evde Sağlık ile evinizin konforunda yaptırmak için linke tıklayabilirsiniz.
https://evdesaglik.memorial.com.tr/urun-ve-hizmetler/laboratuvar-paketleri-c/sporcu-sagligi-c17/
Genel sağlık durumunuzu öğrenmek için de bu linkten faydalanabilirsiniz.
https://evdesaglik.memorial.com.tr/p/genel-saglik-tarama-paketi/