Polifenol insan sağlığına olan faydalı etkileri ile bilinir ve adından sıkça söz edilir. Pek çok bitki çeşidinde bulunur ve sağlığına dikkat eden kişilerin araştırmalarına konu olur. Peki, polifenol nedir, Polifenol ne işe yarar, sağlığa faydaları ve zararları nelerdir gibi merak edilen detayları siz de araştırabilirsiniz.
Polifenol Nedir?
Polifenol, doğada kendiliğinden yetişen bitki bileşik gruplarından biridir. 8 binden fazla türü olan bu mikro besin kaynağı meyve, sebze, çay ve baharat gibi besinlerde bulunur.
Güçlü bir antioksidan olmasının yanı sıra aynı zamanda anti-inflamatuar etkilerde gösterir. Gıda takviyeleri ve doğrudan yoğun polifenol içeren besinler tüketerek de vücuda alıp yararlarından faydalanılabilir.
Zeytinyağında Polifenol Nedir?
Polifenol içeren tek bitkisel yağ zeytinyağıdır. Zeytinyağı polifenol değeri, yağın faydasını belirleyen temel kriterdir. Erken hasat edilen zeytinlerden soğuk sıkım yöntemi kullanılarak elde edilmiş zeytinyağında bu değer yüksektir.
Polifenol oranı; yağın üretim yöntemine, üretildiği zeytinin cinsine ve olgunluğuna göre değişkenlik gösterir. Bu oran ne kadar yüksekse zeytinyağı o denli kalitelidir de denebilir.
Polifenol Ne İşe Yarar?
Polifenol vücuda olan olumlu etkileri ile hastalıklara karşı kalkan görevi görerek sağlık sistemine destek olur. Ayrıca zamanın ve dış etkenlerin neden olduğu hasarları önleyerek ortaya çıkmasını engeller.
Zeytinyağındaki Polifenol Ne İşe Yarar?
Polifenol zeytinyağının kalitesini belirleyen bir unsurdur. Zeytinyağında polifenol bulunmasının sağlık açısından da birçok yararı vardır.
İçeriğindeki bu bileşik, genel olarak vücudun düzgün çalışmasını destekler. Yaşlanma karşıtı etkiler göstererek günlerinizin daha zinde ve enerjik geçmesine yardım eder.
Polifenol Çeşitleri Nelerdir?
Polifenol birçok bitkisel besinde bulunur ve bilinen binlerce çeşidi vardır. Bulundukları bitkisel ürünler ise;
- Çay ve kahve
- Çeşitli meyveler
- Tam tahıllar ve sebzeler
- Kuruyemiş ve çeşitli baharatlardır.
Polifenolün Faydaları Nelerdir?
Polifenol faydalarını kanıtlamak için birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar ışığında, zararlı olabilecek serbest radikallerden vücudu temizleyerek, hastalıklara karşı vücudu korumakta önemli rol aldığı söylenebilir. Diğer faydaları ise şu şekilde sıralanabilir;
- Kan basıncını dengede tutulmasını yardımcı olur ve kan damarlarının esnek ve sağlıklı olmasını destekler.
- Kan şekeri seviyesinin azalmasına ve dengelenmesine yardım ederek diyabet ve obeziteye yakalanma riskini azaltır.
- Güçlü antioksidan etkisiyle bağışıklık sistemini harekete geçirerek hastalıklara karşı vücut direncinin artmasına yardım eder.
- Sindirimi destekler ve bağırsaklardaki iyi bakterileri destekler zararları olanları sınırlayarak bağırsak florasını korumaya yardımcı olur.
- Beyin fonksiyonlarının güçlenmesini sağlayarak hafıza ve odaklanmayı arttırabilir.
Polifenol Nasıl Tüketilir?
Polifenol birçok bitkisel kaynakta bulunan bir mikro besindir ve bu besinler tüketilerek vücuda alınabilir. Ayrıca toz ve kapsül şeklinde olan gıda takviyeleri de bulunur.
Doğal gıdaları tüketerek polifenol takviyesi ile aldığınız zamankinden daha fazla ve zahmetsizce yararlarından faydalanmak mümkündür. Bu tarz çeşitli yöntem ve sağlık uygulamaları için evde sağlık uygulamalarına göz atabilirsiniz.
Polifenol Nelerde Bulunur?
Polifenol kolayca ulaşabileceğiniz birçok doğal gıdada bulunur. Hangi gıdalarda ne oranlarda olduğunu öğrenmek yeteri miktarda almak için önemlidir. Polifenol bulunan besinleri öğrenerek günlük beslenme rutininize ekleyebilir sayısız faydasından yararlanabilirsiniz.
Ayrıca toz ve tablet formunda olan besin takviyeleri de vardır. Bu formda olanlardan size uygun olanı doktorunuza danışarak kullanabilir ve ek takviye şeklinde alabilirsiniz.
Yüksek Polifenol İçeren Besinler Nelerdir?
Polifenol içeren gıdalar arasında bazılarının yoğunluğu daha fazladır ve bu da sağlığa olumlu şekilde geri dönüş sağlamakta etkili bir unsurdur.
2010’da bu konu üzerinde yapılan bir araştırma sonucunda bu bakımından zengin 100 besin araştırılmış ve birinci sırada karanfil geldiği tespit edilmiştir. Sekiz ana kategoriden baharat ve otlar kısmında yer alan nane ve yıldız anason da bu sırayı takip eder. Diğer besin kategorileri ise şu şekilde sıralanabilir.
- Meyveler
- Kakao
- Kuruyemişler
- Keten tohumu
- Sebzeler
- Zeytin
- Kahve ve Çay
Polifenol Hangi Bitkilerde Bulunur?
Doğada bulunan birçok bitkide polifenol bulunur ve meyvelerden kuş üzümü, mürver, yaban mersini, Frenk üzümü, ahududu ve çilekte vardır. Otlar ve baharatlardan ise karanfil, nane, yıldız anason, kekik, biberiye, kereviz tohumu ve adaçayında vardır. Keten tohumu ve kakao da güçlü bir kaynaktır.
Yemişlerden kestanede daha zengin olmasına rağmen fındık, ceviz ve badem gibi kuruyemişlerde bulunur. Enginar, kırmızı soğan ve ıspanağın içeriğinde de yer alır. Aynı miktar siyah zeytindeki oranı yeşil zeytinde bulunandan daha fazladır.
Tüm bu besinlerin yanı sıra vücudun ihtiyacı olan bileşikler çay ve kahvede de yer alır.
Polifenolün Zararları Nelerdir?
Doğal besinlerde bulunan bu bileşik genellikle zararsızdır hatta insan sağlığına sayısız yarar sağlar. Fakat bu mikro besin kaynağı ile ilişkilendirilen bazı riskler ve yan etkiler olabilir. Bunlar genellikle hazır besin takviyeleri ile ilişkilendirilir fakat bu konuda daha fazla araştırılma yapılması gerekir. Polifenol zararları ve yan etkiler ise şu şekilde listelenebilir;
- Tiroid sorunları ve böbrek hasarı
- Kullanılan diğer ilaçlarla etkileşim
- Şişkinlik, gaz ve hazımsızlık gibi sindirim problemler,
Tüm bu riskler ve yan etkiler göz önüne alınarak ciddi bir sağlık sorunu yaşamamak için, bir sağlık uzmanı ve doktora danışmadan bu tür besinler ve takviyeler kullanılmaması tavsiye edilir.
Polifenol Hakkında Sık Sorulan Sorular
Polifenolün cilde faydaları nelerdir?
Cildi güneşin zararlarından korur ciltte oluşan ince çizgileri ve yaşlanmayı geciktirici ve hasarlarını onarıcı etkisi vardır.
Zeytinyağında bulunan polifenol değeri kaç olmalı?
Kaliteli bir zeytinyağında bu değer %130’dan az olmaması gerekir. Maksimum limit ise %200 civarıdır.
Kimler polifenol takviyesi almalı?
Polifenol takviyesi alımı yan etkiler ve riskler barındırdığı için yarardan çok zararlı olabilir. Bunun için bu takviyelerin uzman bir doktor kontrolünde kullanılması gerekir.