Lavanta çoğunlukla Akdeniz’de yetişebilen ve mor çiçekleri ile ilgi uyandıran aromatik bir bitkidir. Bunun yanında lavanta çayının geleneksel tıpta yaygın kullanımı da bitkinin faydalarını ön plana çıkarır. Lavanta çayı faydaları arasında verimli bir uykuya katkı sağlaması vardır. Bitkinin kafein ve diğer sentetik uyarıcıları içermemesi lavanta çayı faydalarının dikkat çekmesini de sağlamıştır.
Lavanta Çayı Nasıl Yapılır?
Bitkinin yaprakları ya da çiçekleri günümüzde gıda takviyesi, parfümeri, kozmetik ya da gıda sektörlerinde kullanılmaktadır. Özellikle takviye edici ürün ya da çay olarak kullanımı son yıllarda dikkat çekmektedir. Latince ismi Lavandula angustifolia olan bitkinin sıcak suda hazırlandığında bazı aktif maddelerinin açığa çıkması sağlanabilir. Böylece lavanta çayı faydalarının açığa çıkması için bazı tariflerden yararlanılabilir. Bu sıcak içecek tarifi aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Bitkinin taze tomurcuklarını ya da kurutulmuş tomurcukları kullanılabilir. Sonrasında bir cezve ya da demlik yardımıyla sıcak su kaynatılır ve üzerine kişi sayısına göre 1.5-2 gram kuru bitkinin tomurcukları eklenebilir.
- Kaynatma süresi su ve bitkinin miktarına göre 5-10 dakika arasında değişebilir. Bitkinin mor çiçekleri kullanılmışsa linalool gibi esanslar burada yoğun olduğu için baskın hoş bir koku duyulabilir. Bu aşamadan sonra lavanta çiçeği çayı faydaları keşfedilebilir. Eğer, tarifte bitkinin yaprakları kullanılmışsa fenolik bileşenler gibi bazı fonksiyonel etken madde içeriğine sahiptir. Bu sayede lavanta yaprağı çayı faydaları daha çok anti mikrobiyal ve anti oksidan özellikleri ile dikkat çeker.
- Taze tomurcuklar demleme aşamasında kullanılmışsa sonrasında süzülerek taneli yapıya süzme işlemi uygulanır.
- Demlenme tamamlandıktan sonra günlük bir fincan olarak tüketilebilir. Sıcak içeceğe aroma katmak istenirse 1 çay kaşığı bal, 1 dilim bergamot ya da limon koyularak içerik zenginleştirilebilir. Bununla beraber demlenen sıcak içecek soğutularak cilt üzerinde de uygulaması gerçekleştirilebilir.
Lavanta Çayı Faydaları Nelerdir?
Lavanta çayının yaygın faydaları arasında cilde iyi gelmesi, ruhsal olarak rahatlatması ve saç köklerinde dolaşımı artırması yer alır.
Günümüzde lavanta çayı içmek birden fazla olumlu etkiye sahiptir. Bu olumlu etkilerin başında psikolojik hastalıklarla mücadelede büyük destek vermesi vardır. Ayrıca, bitkinin yatıştırıcı ve sakinleştirici özelliklerinin yaprak ve çiçek kısımlarında olduğu da bir gerçektir. Bitkinin bu kısımlarının demleme usulü hazırlanması günlük kullanımını da elverişli hale getirmiştir.
Lavanta çayı faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Lavanta çayı cilde iyi gelir
- Ruhsal olarak rahatlatır
- Saç köklerinde dolaşımı artırır
- Lavanta çayı uykusuzluk için faydalıdır
- Kilo verme sürecine destek olur
Lavanta Çayının Cilde Faydaları
Bitkinin teröpatik esanslar, flavanoidler, terpenoidler ve diğer fonksiyonel maddeler açısından zengin olması içeceğinin de zengin olmasını sağlar. Bu doğrultuda lavanta çayı cilde faydaları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Cilt enfeksiyonlarında olumlu etkileri mevcuttur. Mikroorganizma karşıtı ve antiseptik özelliklere sahip olması bazı bakteri, mantar ve zararlı mikroplara karşı cildin savunma bariyerini destekler. Bitkinin sıcak içecek formülü de yağ içeriğine sahiptir, bu sayede cilde sürüldüğünde sivilce ve akne problemleriyle savaşarak cildin korunmasına yardımcı olur.
- Cilt tahribatına bağlı semptomların yatıştırılmasında yardımcı rol oynar. Anti-inflamatuar fonksiyonel maddeleri içeren bitki cilt bariyerinde bozulan yapıların yenilenmesini destekler. Böylece böcek sokması, güneş yanıkları ya da alerjik semptomların cilt üzerinde yaptığı negatif etkileri azaltmada yardımcıdır. Bu istenmeyen semptomların başında yanma, kızarıklık, cilt kuruluğu ve şişme gelebilir, bu semptomların yatıştırılmasında destekleyici rol üstlenebilir.
- Bitkinin yağının antiseptik ve enfeksiyon kurutma özelliklerine sahip olması cilt hücrelerinin çoğalmasının hızlanmasında yardımcıdır. Bu sayede yeni oluşan izlerin ve derin olmayan yaraların iyileşme sürecini destekler.
- Cildin nem dengesinin korunmasına destek verebilir. Genel olarak bakıldığında papatya ve lavanta bitkileri stresin cilt üzerinde negatif etkilerini minimize etmede destekleyici rol oynar. Bu nedenle gerek papatya çayı gerekse lavanta çayı faydaları arasında cilt kuruluğunun engellenmesine destek olması vardır. Böylece pul pul dökülme ve cilt kuruluğuna bağlı tahrişin önlenmesinde büyük bir avantaj sağlanabilir.
- Ciltte yağ dengesinin korunmasına katkı sağlar. Bu süreçte cildin sebum üretiminin normal düzeyde kalmasına katkı sağlayabilir, devamında iltihabik akne oluşma olasılığını azaltmada destek olabilir.
Lavanta Çayının Saça Faydaları
Lavanta çayı faydalarının saç üzerinde ilk olumlu etkisi mikroorganizmaların saça verdiği zararı azaltmasına destek olması vardır. Bu süreçte lavanta çayı saça faydaları şöyle özetlenebilir:
- Bitkinin içeceğinde bulunan terpenoid benzeri etken maddeler güçlü antioksidan özelliğe de sahiptir. Bu doğrultuda saç köklerinde dolaşımın artmasına destek olması saç köklerin daha iyi beslenmesine yardımcı olabilir. Saç köklerinin mineral ve vitaminler bakımından zengin olması keratin tabakasının güçlenmesine de katkı sağlar. Böylece saçın daha sağlam ve dolgun görünmesine de yardımcı olur.
- Saçta kepek oluşumunun ana nedenleri mantarların deride çoğalmasıdır. Lavanta çayı faydaları arasında antimikrobiyal özelliklerinin baskın olması kepeklenmenin de engellenmesine katkı sağlar.
- Saç derisinin kuruması kaşıntıyı yüzeyde arttırabilir. Saç derisinde tahribatı azaltmaya yardımcı bitki, kaşıntı seviyesinin de azalmasında katkı sağlar.
- Saç kalitesinin artmasına da yardımcı olmasıyla beraber saçın daha parlak bir görünüm kazanmasına destek verir.
Cilt ve saç üzerinde pozitif etkiler oluşturan lavanta çayı faydaları ve zararları aynı anda değerlendirilebilir. İçeriğinde esansiyel yağların ve etken maddelerin bulunması bazı kişilerde alerjik semptomlar gösterebilir. Bitki normal koşullarda mikroorganizmaların etkilerini azaltmasıyla öksürük nasıl geçer sorusuna cevap verse de yan etki oluştuğunda da öksürük semptomları ortaya çıkabilir. Genel olarak çiçeğine ya da yaprağına kişinin alerjisi varsa ciltte kızarıklık, kaşıntı ya da tahriş görülebilir.
Lavanta Çayı Faydaları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Lavanta çayı zayıflatır mı?
Bitkinin sıcak içecek olarak tüketilmesi doğrudan zayıflamada etkili olmasa da bazı açıdan olumlu sonuçlar verebilir. Bilindiği üzere stresle mücadelede vücut yenik düşüyorsa bozulan bazı hormon seviyeleri metabolik dengeyi bozabilir. Hormonların salınımında yaşanan olumsuzluklar da kilo vermeyi yavaşlatabilir. Stresin etkilerini azaltmada bitkinin yardımcı olması kilo verme sürecini de pozitif etkileyebilir. Bu nedenle evde sağlık için bitki sıcak içecek olarak günlük tüketilebilir.
Her gün lavanta çayı içilir mi?
Bitki nörolojik ve psikolojik bazı problemlerin iyileşmesine katkı sağlasa da fazla tüketildiğinde yan etkiler oluşabilir. Bu nedenle yapılan çalışmalar doğrultusunda günde bir bardak şeklinde tüketilmesi tavsiye edilir.
