Fizyoterapi tedavisi gören hastaların kontrollü olarak aktivite yapması önerilir. Fizyoterapistler, fizik tedavinin önemini belirterek düzenli yapılan egzersizlerin ağrılara oldukça iyi geldiğine değinirler. En büyük ameliyat ve hastalıklarda dahil olmak üzere önemli olan hastanın en erken şekilde ayağa kaldırılması ve hareket etmesinin sağlanmasıdır. Hareket etmek, düzenli spor yapmak her yaşta kişi için önerilir.
Fizyoterapi Nedir?
Fizyoterapi, fizik tedavi ve rehabilitasyon anlamına gelir. Fizyoterapi, kişilerin günlük yaşamında fonksiyonel aktivitelerini rahat bir şekilde yerine getirebilmesi amacıyla yapılan bilim dalına verilen bir isimdir. Kişilerin günlük yaşamda fonksiyonel aktivitelerini rahat bir şekilde yapmalarını sınırlayan, yeteneklerini engelleyen hastalık ve yaralanmaları düzeltme amaçlı yapılan tedavi yöntemidir. Fizyoterapi tedavi süreci fiziksel yöntemler kullanılarak yapılan bir uygulamadır. Fizyoterapi sürecinde kişiye özgü bir uygulama yönetim planı oluşturulmaktadır. Bunun için hastanın fiziki muayene sonuçları, tıbbi geçmişi, BT taraması, röntgen çekimi, MR görüntüleri gibi bulgular değerlendirilir. Bunun yanı sıra laboratuvar testleri, görüntüleme çalışmaları da dikkate alınır. Bazı hastalarda sinir iletim hız testi, EMG testi gibi testler de yapılabilir. Fizyoterapi yönetim süreci genellikle traksiyon, elektrik, özel egzersiz, ses dalgaları, manipülasyon, radyasyon, protezler, yardımcı cihazlar ve bunun gibi yöntemleri içeren elektro fiziksel yöntemleri kapsar.
Fizyoterapist Kime Denir?
Fizyoterapiyi hastalara uygulayan uzman doktorları fizyoterapist denir. Kişilerin daha aktif bir yaşam tarzı ve sağlıklı yaşam tarzı için fizyoterapistler sağlıklı ve zinde yaşama odaklı programlar geliştirir. Kişiye özgü programlar hazırlarlar. Fizyoterapistlerin uygulamış olduğu bu programlar hem toplumların hem de bireylerin işlev ve hareket yeteneklerini geliştirmek, bunu sürdürmek ya da eski haline getirmek için yapılan hizmetleri sağlar. Bununla birlikte, fizik tedavi yönteminde hastanın günlük hareket kaybının ortaya çıkmaması için ve bunu önlemek amacıyla da çalışma programı yapılır. Hastalık, yaralanma, yaşlanma ya da çevresel faktörler ile hareket işlevselliği tehdit edildiği durumlarda gerekli ve doğru tedaviyi uygulamayı amaçlayan çalışmaya fizyoterapi çalışması denir.
Fizyoterapi Ne İçin Kullanılır?
Her yaş grubundan kişiler fizik tedavi uygulamasından yararlanarak çeşitli sağlık problemleri tedavi edilir. Kişinin günlük işlemlerini yapmasını engelleyecek yaralanması, travması ya da hastalığı varsa doktoru fizyoterapi tedavisini önerebilir. Fizyoterapi tedavisi kişinin hissettiği ağrıları hafifletmek amacıyla yapılmaktadır. Ayrıca kişinin daha iyi hareket etmesine, daha iyi çalışmasına ve yaşamasına olanak sağlayan bir bakımdır. Fizyoterapi uygulaması ile kişilerde yeni yetenekler ortaya çıkabileceği gibi kaybedilen yeteneklerin de eski durumuna getirilmesini de sağlamaktadır. Atel destek sağlayacağı ile yaşamak, var olan ağrıyı hafifletmek, mesane, bağırsakları kontrol altına almak, spor yaralanmalarını iyileştirmek ya da önlemek, diyabet ve artrit kalp hastalıkları gibi çeşitli kronik hastalıkları doğru bir şekilde yönetmek, ameliyat durumunu ortadan kaldırmak, engellilik durumunun ortaya çıkmasını engellemek, hareket kabiliyeti kazandırmak, doğum yaptıktan sonra iyileşmek, hareket kabiliyetini geliştirmek, yaralanma kaza, inme, felç gibi durumlardan sonra rehabilitasyon, düşme ve kaymayı önlemek için denge çalışması yapmak, baston, yürüteç gibi ya da bir uzva uyum sağlayacak yapay cihazları kullanmayı öğrenmek amacıyla yapılan uygulamalardır.
Fizyoterapide Hangi Yöntemler Uygulanır?
Öncelikle fizyoterapist hastaların ihtiyacını inceleyip değerlendirme yapar ve kişilerin eğer ağrısı ya da semptomları varsa günlük işlerini yapma yeteneği, hareket etme yeteneği, tıbbi geçmişi hakkında bilgiler edilir. Fizyoterapistin amacı kişinin durumunun tam olarak belirlenmesi ve teşhisi sonucunda ortaya çıkan bozuklukların detaylı bir şekilde belirlenmesidir. Fizyoterapist kişiye özgü bir bakım planı geliştirir. Fizyoterapist seansları sırasında esnemeler, egzersizler yapılır. Kas spazmları ve ağrıları hafifletmek amacıyla sıcak ya da soğuk terapi, masaj, ılık su terapisi ya da ultrason terapisi gibi yöntemler kullanılmaktadır. Bununla birlikte, hastanın yapay bir uzvu kullanmayı öğrenmesi amacıyla buna yardımcı olmak için rehabilitasyon eğitimi de verilir. Hastanın dengede kalmasını ve kolay bir şekilde hareket etmesini sağlayacak yürüteç, baston ile ilgili eğitimler verilir. Fizyoterapist hastayı izleyerek tedaviyi hastanın gelişimine göre planlar ve ayarlar. Fizyoterapistin öğretmiş olduğu egzersizler evde de kolaylıkla yapılan egzersizlerdir. Böylece kişiler doğru iyileşme yöntemi ile hızlı bir şekilde iyileşebilirler ve kondisyonu kendiliğinden gelişir.
Fizyoterapinin Çeşitleri Nelerdir?
Fizyoterapi, hastalıktan ya da yaralanmalardan sonra hastanın hareket gücünü yeniden kazanmasını sağlamak amacıyla yapılır. Hastanın durumuna göre fizyoterapi yöntemleri çeşitlidir. Fizyoterapinin fiziksel yöntemleri şunlardır:
- Ortopedik fizik tedavi,
- Geriatrik fizik tedavi,
- Nörolojik fizik tedavi,
- Pediatrik fizik tedavi,
- Yara bakımı tedavisi,
- Vestibüler fizik tedavi,
- Dekonjestif tedavi,
- Pelvik taban rehabilitasyonu.
Ortopedik fizik tedavi yöntemi ile bağları, kemikleri, kasları içeren kas ve iskelet sistemi yaralanmaları tedavi edilir. Burkulma, kırık, kronik tıbbi problemler, tendinit, ortopedik cerrahi rehabilitasyon gibi tıbbi durumlar için uygulanan bir yöntemdir. Ortopedik fizik tedavi yöntemi ile hastalar manuel terapi, eklem mobilizasyonları, hareketlilik eğitimi, kuvvet antrenmanı gibi çeşitli yöntemlerle tedavi görürler. Geriatrik fizik tedavi yöntemi ise alzheimer hastalığı, artrit hastalığı, eklem kalça replasmanı, osteoporoz, denge bozuklukları gibi hastalıklara sahip olan hastaların fiziksel işlevlerini, hareketlerini etkileyen durumlarda ve ileri yaştaki bireylere yardımcı olmak amacıyla yapılan uygulamalardır. Hareketliliği geri kazanmaya yönelik ve fiziksel uygunluk seviyesini arttırmaya yönelik tedaviler uygulanır. Nörolojik fizik tedavi, beyin hasarı, alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı, felç, omurilik yaralanması, nörolojik bozuklukları gibi durumlarda yardımcı olan tedavidir. Pediatrik fizik tedavi gelişimsel gecikmeler, kas ve iskelet sistemini etkileyen diğer durumlarda çocukları, gençleri, bebekleri etkileyen durumları teşhis etmek amacıyla uygulanan yöntemlerdir.
Yara bakım tedavisi, iyileşme sürecinde olan bir hastanın yarasının olduğu bölgedeki dolaşımın iyileştirilmesi amacıyla yeterli seviyede kan ve oksijen almasına yardımcı olan tedavileri içerir. Kompresyon tedavi, manuel terapi, elektrik simülasyonu, yara bakımı gibi tedavileri barındırır. Vestibüler fizyoterapi, iç kulak rahatsızlıklarından ortaya çıkan denge problemlerini tedavi etmeyi amaçlayan bir uygulamadır. Dekonjestif tedavi, sıvı birikimi gibi durumlarda bu sıvının boşaltılmasına yardımcı olan tedavi yöntemidir. Pelvik taban rehabilitasyonu ise cerrahi müdahaleler, yaralanmalar gibi durumlarda kadın ve erkeklerde ortaya çıkabilen idrar yapamama, idrar kaçırma, pelvik ağrısının tedavisi için yapılmaktadır.
