İnsan vücudunun anestezi etkisiyle hissizleştirilerek, az veya çok risk taşıyan cerrahi tedavi yöntemine ameliyat adı verilir. Birçok hastalık çeşidinde hastaların sağlığına kavuşabilmesi için cerrahi operasyon gerekebilir. Ameliyat sonrası gerek hastanede gerekse evde özenli bakımla hastaların bir an önce sağlığına kavuşması temel hedeftir. Bu nedenle uzman hekimler tarafından yapılan cerrahi operasyonlar sonrası ilk bakım dönemi ve evde bakım oldukça önemlidir.. Cerrahi operasyona neden olan rahatsızlığın tekrar etmemesi, operasyon bölgesinin zarar görmemesi ya da hastanın yaşam kalitesinin bozulmaması için bakım uygulamalarının hassasiyetle yapılması gerekir.
Ameliyat Sonrası Bakım Nasıl Yapılır?
Cerrahi müdahaleden sonra hastaya uygulanması gereken tedavi ve yardım hizmetine; ameliyat sonrası hasta bakımı denir. Ameliyat sonrası bakım hizmetleri; hastanın geçirmiş olduğu operasyon türüne, hastanın tıbbi geçmişine ve operasyonun ciddiyetine göre değişiklik gösterir. Cerrahi operasyon sonrası bakımda ağırlıklı olarak ağrı yönetimi ve yara bakımı yapılır. Bu bakım ameliyatın bitişinden hemen sonrasında başlar. Bu süreç hastanın hastanede kaldığı zaman dilimi içerisinde ve taburcu edildikten sonra da devam eder. Ameliyatı gerçekleştiren hekimler bakımın nasıl devam edeceği, oluşabilecek yan etkiler ve komplikasyonlar hakkında hasta ve refakatçisini bilgilendirir. Ameliyat sonrası hasta bakımı kavramı içine hastanın yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmesine destek olmak gerekebildiği gibi ameliyatlı noktanın temizliği ve dezenfekte edilmesi süreci de bulunur. Ameliyat sürecinden çıkmış hastanın ilk bakımı hastanede yapılır ve bu bakımın evde devamının sağlanması hastadan ya da yakınlarından talep edilir.
Ameliyat Sonrası Hastanede Hasta Bakımı
Ameliyat sonrası hastanede hasta bakımı, hastanın yoğun bakım ünitesine alınmasıyla başlar. Riski düşük ameliyatlarda yoğun bakım ünitesine alınmasına gerek görülmeyebilir. Anesteziden uyanma esnasında hastanın durumu normale dönünceye kadar gözlem altında tutulur. Daha sonra hasta odaya alınır. Ameliyat sonrası hasta odasına alındıktan sonra sağlık personeli hastanın; ateşini, tansiyonunu, nefes alışverişini ve nabzını kontrol eder. Cerrahi müdahalede bulunulan bölge sık sık kontrol edilerek kanama, şişlik, yaranın genel durumu ve alerjik bir reaksiyon olup olmadığı gözlenir. Ağır cerrahi operasyon geçiren hastaların birkaç gece hastanede kalmaları gerekebilir. Bu hastaların genel durumunun tekrar tehlikeye girmemesi alınmış bir tedbirdir. Ameliyat geçiren hasta anestezinin etkisinden kurtulduktan sonra kısa süre içerisinde ayağa kalkmaları oda içerisinde yürüyüşler yapmaları istenir. Yürüyüş istenmesinin sebebi bağırsak faaliyetlerinin normale dönmesi ve kabızlık oluşmaması içindir. Hareket eden bedende ödem daha çabuk atılır ve gaz çıkışı sağlanır. Hastaneden taburcu edilmesinde bir risk görülmeyen hastalar taburcu edilir ve ameliyat sonrası bakımları evde devam eder.
Ameliyat Sonrası Evde Hasta Bakımı
Ameliyat olup bir süre hastanede kalan hastaların tıbbi açıdan hastanede kalmalarına gerek olmadığına karar verildiğinde bu kişilerin bakımlarına evde devam edilir. Evlerinde bir süre dinlenme dönemi geçiren hastalar sağlıklarını korumaları ve herhangi bir komplikasyon yaşamamaları için bazı önemli detaylara dikkat etmelidir. Ameliyat sonrası evde hasta bakımı yapacak kişilerin yeterli bilgiye sahip olması gereken durumlar olabilir. Eğer hasta yakınlarının yeterli bilgi ve hastaya ayıracak zamanları yoksa ameliyat sonrası evde hasta bakım hizmeti almalarında büyük yarar vardır. bu noktada evde hasta bakımı yapacak bir kişiye ihtiyaç duyulur. bir sağlık personelini hastanızın bakımı için görevlendirmek isterseniz; hasta bakım ruhsatı olmasına büyük özen göstermelisiniz.
Ameliyat Sonrası Evde Bakım Hizmeti Neleri Kapsar?
Evde bakım için birkaç farklı branş vardır. bu branşlar doktor, hemşire, fizyoterapist ve hasta bakıcılardır. Her meslek grubunun sorumluluğu ve bilgi alanı farklıdır. Evde hasta bakımı yapılırken ilk başta ilaç takibinin yapılması gerekir. İlaç takibinin zamanında ve düzenli takibinin yanı sıra diğer önemli bir konu serum takibidir. Evde bakımı yapılan hastalar yeme içme durumu normale dönene kadar serum ile beslenmek durumunda kalırlar. Hasta kendi serumunu takıp çıkaramayacağı için bu işlemi hasta yakını ya da sağlık personeli gerçekleştirir. Hastanın pansuman ve yara bakımının düzenli olarak yapılması gerekir. Yarada açıklık meydana gelmesi enfeksiyon kapmasına sebep olabilir. Bu durumda hasta bakımını yapan kişinin yaranın steril hale getirilmesi için gerekli tedaviyi uygulaması ya da alanında uzman sağlık personelinden yardım alması gerekir. Sağlık personelinin yapacağı pansuman ve yara bakımı sayesinde enfeksiyon ihtimali ortadan kalkar ve yara daha çabuk kapanıp iyileşir. Hareket ve egzersiz hasta için oldukça önemlidir. Özellikle kendi başına hareket gerçekleştiremeyen hastalar için bu hareket ve egzersizleri yaptıracak kişi oldukça önemlidir. Hareketler alanında uzman kişi tarafından belirlenmeli ve evde bakım hizmeti verecek kişiye iletilmelidir. Bu kişiler ister profesyonel olsun isterse hasta yakını olsun; verilen programın dışına çıkmamaya özen göstermelidir. Ameliyat sonrası hasta bakımı yapılan kişilerde doktor kontrolleri ve randevuları için sağlık kuruluşuna giderken refakatçi gerekli olabilir. Bu durumda sağlık görevlisi ya da hasta yakını hastaya eşlik ederek sağlık kuruluşu içinde hastanın tanı ve tetkiklerin yapılmasında hastaya yardımcı olurlar.
Çeşitli Hastalıklar Sonrasındaki Ameliyatlarda Evde Hasta Bakımı
Kalp ameliyatı ve bypass ameliyatı geçirmiş kişilerin ameliyat sonrası hasta bakımı biraz daha zor ve farklı olabilir. Bunlara açık kalp ameliyatı, kalp kapak replasmanı gibi ameliyatlar eklenebilir. Hastanın geçirdiği bu ameliyatlar vücudu çok yönlü etkileyen operasyonlardır. Bu tür ameliyatlardan sonra hastalarda; uykusuzluk, iştah kaybı, şişkinlik, kabızlık ve depresyon gibi yan etkiler ortaya çıkabilir. Kalp ameliyatı olmuş hastaların sağlığına tamamen kavuşabilmesi için zaman geçmesi gerekir. Ayrıca bu tür operasyon geçiren hastalar için yardım ve evde psikolojik destek gerekebilir. Hastanın ameliyat sonrası bakımı çok önemli olduğundan sağlık personelleri özellikle yaraları dikkatli kontrol etmelidir.
Ameliyat Sonrası Hastalarda Psikolojik Bakım
Kalp ameliyatı, organ nakli ve ağır ameliyat geçiren hastalar operasyon sonrasında psikolojik anlamda toparlanmada güçlük yaşayabilirler. Hastaların psikolojileri ne kadar düzgün olursa iyileşme ve normal hayata dönmeleri o kadar çabuk gerçekleşir. Cerrahi müdahale sonrası dönemde hasta bireylerin mutlu tutulması için psikolojik destek almaları gerekir. Hastalara bakım görevi üstlenen sağlık personelinin psikolojilerin iyi olması hastayı olumlu etkilemektedir. Görevli personelin işini seven ve hastaya karşı iyi davranan güler yüzlü kişilerden seçilmesi bu bakımdan önem arz etmektedir. Psikologların hastanın kalp sağlığını koruyabilmesi için stresin azaltılması için yaşam tarzına uygun eğitimler vermesi hastaların iyileşmesine olumlu katkı sağlar.
