Kolik bebek uyutma yöntemi anne adaylarının ve yeni doğum yapan annelerin üzerinde durduğu bir konudur. Doğum yapan kadınların ilk haftalarda bebeklerinde görebileceği sürekli ağlama sorunu olarak bilinir. Genel olarak 5 bebekten birinde bu durumun ortaya çıktığı gözlemlenir. Kolik denilen sorun; sağlıklı bir bebeğin sebepsiz yere saatlerce süren ağlama nöbetlerine denir. Bebek bu ağlama esnasında huysuzlaşır, kasılabilir. Bu durum anneleri sebepsiz bir endişe içine alan bir durumdur.
Kolik Nedir?
Kolik; kimi araştırmalara göre %5 ila %40 arasında kimine göre ise %20’leri geçmeyen, bebeklerde ani ağlama ile başlayan ve haftanın 3 günü 2 yada 3 saatten fazla süren huzursuzluk nöbetleridir. Bitmek bilmeyen ağlama nöbetleri, uzun süreli yüksek seste ağlama krizleri olarak da tanımlanır. Nöbetlerin başlamasıyla ebeveynler, bebekleri ile ilgilense bile bebekte herhangi bir rahatlama göremeyebilir. Kolik bebelerde ataklar ilk haftalarda başlar. İlerleyen süreçlerde de artarak devam edebilir. Üçüncü haftalara doğru ağlamanın şiddetinde ve şeklinde değişmeler gözlenebilir.
Kolik, korkulacak ya da endişeye kapılacak bir sağlık sorunu değildir. Ancak ağlamanın neden olduğunun netleşmesi bebeğin sağlığı açısından çok fazla önemlidir. Uzun süreli ağlama nöbeti sadece koliğe bağlı olmayabilir. Bebekte ortaya çıkan fıtık, kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu da bu ağlamanın sebepleri arasında olabilir. Bebekte başka bir problemin olmadığından emin olmak için hekimlere başvurmak doğru bir karar olacaktır. Kolik probleminin kriterleri ve belirtileri vardır.
Kolik kriterleri olarak;
- Doğumdan sonra üçüncü haftada başlaması,
- Haftada en az üç gün boyunca sürmesi ve günde üç saatten fazla ağlaması,
- Ağlama, çığlık, huzursuzluk gibi durumların en az üç saat kadar sürmesidir.
Kolik bebek belirtileri ise şöyle sıralanabilir:
- Yeni doğum yapan en az 3 haftalık bir bebekte suratında acı bir ifade belirginleşir. Bacakları karna doğru çekik olur ve tiz bir sesle ağlar.
- Atak geçirdiği esnada bacaklarını çok gergin olarak uzatabilir.
- Karınları şiştir. Bu esnada gaz ya da kaka yapabilirlerse az da olsa rahatlama yaşanır.
- Emzirme sırasında aniden çığlık atıp ağlamaya başlayabilir. Bu sırada bebekler memeyi istemeyebilir.
Kolik Ne Zaman Geçer?
Kolik bebek uyutma konusunda ebeveynlere büyük görev düşer. Çok sabırlı ve sakin olmaları önemlidir. Kolik nöbetleri doğumun ilk haftalarında başlar bazı bebeklerde dördüncü ayda bazı bebeklerde ise altı ila dokuzuncu aya kadar devam edebilir.
Kolik Bebekler Nelerden Hoşlanır?
Kolik bebek uyutma seçeneklerinden birisi müziktir. Ağlama nöbeti geçiren bebeklerin çoğu ritmik ve sakin müziklerden hoşlanırlar. Özellikle ‘white noise’ adı verilen sesler bebeklerin kulağına hoş gelir.
Su damlası, rüzgar sesi, deniz dalgasının sesi bebeklerin sakinleşmesine katkı sağlar. Yine bebeklerin sakin kalması için ninni tarzı müzikler ve melodiler de etkili çözüm yollarından biri olabilir.
Kolik bebek uyutmada farklı ve ilginç yöntemler de denenebilir. En fazla ritmik seslerden hoşlanan kolik bebekler; tıraş makinesi, elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi ile çıkan sesler ile de sakinleşebilir.
Kolik Bebek Sakinleştirme Yöntemleri
Kolik bebek uyutma veya kolik bebek sakinleştirme için birçok yöntem denenebilir. Ancak her yöntem kolik bebekte aynı etkiyi göstermede etkisiz kalabilir. Bazı bebeklerde sakinleşme sağlayan yöntem bir başka bebekte durumu kötüleştirebilir. Bu nedenle sakinleştirme sırasında öncelikle ebeveynlerin sakin olması bir süre devam edip yöntemi denemesi gerekir.
Eğer o yöntem işe yaramıyorsa farklı bir yöntem denenebilir. Ancak aynı anda sürekli yöntem değiştirmekte bebeğin daha da huzursuzlaşmasını ve ağlamanın şiddetini artırabilir.
Bebekler genel olarak ritmik ve sakin seslerden hoşlanır. Anne karnında sürekli duyduğu bir ses onu anne rahminde sakin tutar. Doğumdan sonra da bebeğe uğultuya benzer, sanki anne karnındaymış hissi verdiren sesler bebekte etkili olabilir.
Kolik bebekleri sakinleştirmede evde sağlık uygulamaları da yapılabilir. Özellikle emziren annelerin beslenme şekli önemlidir. Sindirim sistemini bozacak, sağlığa zararlı besinlerden uzak durmalıdır. Alerjen ve gaz yapan yiyeceklerden mümkün olduğunca alınmamalıdır. Baharatlı yiyecekler, gazlı içecekler, kafein ve aşırı şekerli gıdaların tüketiminden kaçınmak gerekir. Bunların yerine daha sağlıklı gıdalar alınması bebeğinde sağlığı için oldukça önemlidir. Tahıllar, sebze, meyve, tavuk, balık gibi protein kaynağı besinler tüketilmelidir.
Bebek biberonla besleniyor ise yatarak beslenmemelidir. Bebeğin beslenme sonrası mutlaka gazı çıkarılması sağlanmalıdır.
Kolik bebek sakinleştirme yöntemleri şöyle sıralanabilir:
- Ebeveynler bebeklerini kucaklarında sallayarak sakinleştirebilir. Aynı şekilde pusette veya bebeklerin beşiğinde yavaş ve ritmik bir sallama yöntemi ile sakinleştirip uyuması sağlanabilir.
- Ağlayan ve huzursuzluğu giderek artan bir bebeği anne ya da baba yakın temas ile sakin kalmasını sağlayabilir. Bu temas bebeğin kendini güvende hissetmesini sağlar.
- Etkili yöntemlerden birisi de bebek arabasında ya da arabayla gezdirmektir. Bu yöntem kolik bebek nöbetlerinde bebeğin sakin kalmasında en başarılı yöntemler arasında yer alır. Bebek arabada ritmik bir ses ile birlikte sallanma ile rahatlayıp daha da sakinleşir.
- Özellikle annenin bebeğini kucağına alıp kalp sesini duymasını sağlaması da olumlu olabilir.
- Bebeği yüzüstü yatırmak, hafif bir şekilde sırtına vurmak ya da sıvazlamak da bebeği rahatlatabilir.
- Anne ya da babanın sesi de bebeği sakinleştirmede etkili olabilir. Konuşarak ya da şarkı söyleyerek bebeğin rahatlaması sağlanabilir.
- Bebeğin ılık bir banyo yaptırılması ve banyo sırasında hafif bir mesaj da bebeğin sakinleşmesinde denenebilecek yöntemler arasında yer alır.
Kolik Bebekler Nasıl Uyutulur?
Kolik bebek uyutma yöntemleri zamanla tekrar tekrar ebeveynler tarafından denenmelidir. Bebeğin rahatlaması, sakin kalması için gerek anne ya da babanın kucağına alması ile gerekse müzik dinleterek sallama yöntemi kullanılmalıdır. Her bir yöntemden biri ya da birkaçı bebek için mutlaka rahatlatıcı bir etki verecektir. Sakinleşen bebek bu yöntemler sayesinde de uykuya dalacaktır.
Kolik bebeği uyutmada uygulanması gereken bazı yöntemlerde şöyle sıralanabilir:
- Bebeği arabada, kucakta, yatakta hafifçe sallayabilirsiniz.
- Bebeğin karın bölgesine masaj yaparak gaz çıkmasını sağlayabilirsiniz. Bebeklerin çoğunda görülen ağlama nöbetlerinde en fazla etki bebeklerde görülen gaz problemleridir. Karın bölgesine uygulanan hafif bir masaj bebeğin rahatlamasına yardımcı olabilir. Ebeveynlerin gazlı bebek nasıl sakinleştirilir sorusuna cevap olarak niteliğindedir.
- Anne ya da baba sessiz bir oda da bebekle vakit geçirebilir.
- Beyaz gürültü denilen ses ya da görüntülü bir cihaz ile bebeğin dikkatinin dağılmasını sağlayarak sakinleşmesine ve uykuya geçmesine de yardımcı olunabilir.
Kolik Bebek Uyutma Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kolik ne zaman pik yapar?
Kolik bebek uyutma sorunu doğumdan sonraki üçüncü hafta ortaya çıkar. Bu nöbetler 6-8 hafta arasında pik yaparak en yüksek seviyeye ulaşır.
Kız bebeklerde kolik olur mu?
Kolik bebek uyutma ve sakinleştirme sorunu bebeklerde beşte bir oranında görülen bir durumdur. Kız olsun erkek olsun bebeklerde kolik sorunu görülebilir.
Kolik bebek emziren anne ne yememeli?
Kolik bebek uyutmada yöntemler ve tavsiyeler nasıl önemli ise annenin yeme-içmesi de önemlidir. Kolik bebek emziren bir ebeveyn; soğan, lahana ve süt ürünlerinden uzak durmalıdır. Bu ürünler bebeklerde gaz problemlerine yol açar. Bebeklerde gaz sorunsa kolik durumunu tetikler.
