Yaz Kontrol Paketi

Vücuttaki akyuvar, alyuvar ve kan pulcukları sayısı ile hemoglobin ve hematokrit değerlerinin ölçüldüğü tam kan sayımı (hemogram) testi pek çok hastalığın tanısının konulmasına yardımcı olmaktadır. Vücudumuz için hayati öneme sahip içerikteki kanımızın özellikleri çeşitli sağlık sorunları ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Tam kan sayımı CBC, Hemogram, ve TKS isimleriyle de bilinmektedir. Kandaki hücrelerin sayısını ölçen bu test ile beyaz kan hücreleri (WBC), kırmızı kan hücreleri (RBC) ve trombositler (PLT’ler) plazma içindeki üç hücrenin sayımı yapılır. Bu test sayesinde; kanama bozukluğuna bağlı sorunlar, kansızlık yani anemi, enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin organları enfeksiyondan ve yaralanmadan korumak için başlattığı süreç olan enflamasyon ( vücuttaki iltihap durumu), kan kanseri gibi hücreleri olumsuz yönde etkileyen birçok durum tespit edilebilmektedir.

Enflamasyon ( yangı, iltihap), vücudu mikroplar ve zararlı maddelerden kurtarmak ve doku hasarına karşı korumak için bağışıklık sisteminin kullandığı savunma yöntemdir. Tipik iltihap belirtileri arasında; ateş, kızarıklık, şişme ve ağrı bulunur. Enflamasyon akut veya kronik olabilir. Akut enflamasyona genellikle enfeksiyon veya yaralanmalar neden olur ve geçicidir. Kronik enflamasyona ise artrit, inflamatuar bağırsak hastalığı veya astım gibi kronik de denilen uzun süreli durumlar neden olur. Enflamasyon yani iltihap, kandaki belirli protein seviyelerinin yükselmesine neden olur ve bunlar, bazı durumlarda sebebin yanı sıra bu durumun kapsamını değerlendirmek için ölçülebilir. Vücutta bir iltihap oluştuğunda C-Reaktif Protein(CRP) değeri artar. CRP testi ile kandaki iltihap değeri ölçülmektedir. CRP seviyeleri enfeksiyonlar, iltihaplanma ve çeşitli hastalıklar sonucu yükselmektedir.

"Tiroid Stimülan Hormon” kelimesinin kısalmasıdır. Türkçe karşılığı “tiroid uyarıcı hormon” demektir. Tiroid bezinin işlevlerini kontrol etmek için beyindeki hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormon türüdür. TSH hormonu, aşırı ya da yetersiz çalıştığı zaman bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH), hipofiz bezi tarafından üretilir ve tiroid bezinin iki hormonu olan tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) üretmesi için uyarır. TSH düşüklüğünde; ishal, kas güçsüzlüğü, kilo kaybı, yorgunluk, uykusuzluk, üdet döneminde düzensizlik gibi belirtiler görülebilmektedir. Metabolizmanın yavaşlaması, iştah açılması, depresyon, sinirlilik, depresif hal, kalp çarpıntısı, eklem ağrısı gibi belirtiler ise TSH yüksekliği işareti olabilir.

Tiroid, boynun ön tarafında bulunan ve metabolizmayı yönetmeye yardımcı olan hormonlar üreten bir bezdir. T3, tiroid bezi tarafından üretilen hormonlardan biridir. Tiroid bezinin fazla ya da az çalışması durumunda salgıladığı hormonların seviyesinde de değişiklik oluşmaktadır. Tiroid bezinin aşırı çalışmasına bağlı gelişen Hipertiroidi hastalığının teşhisinde T3 hormon seviyesinin önemli bir yeri vardır. Serbest T3 düşüklüğünde; unutkanlık, cinsel isteksizlik, saç dökülmesi, kalp atış hızında düşüş, uyku isteği gibi belirtiler görülebilir. Aşırı sinirlenme, sık tuvalete çıkma, ishal ve sık dışkılama, adet düzensizliği, ellerde titreme, çarpıntı gibi belirtiler serbest T3 yüksekliğinden kaynaklanabilir.

Tiroid, boynun ön tarafında bulunan ve metabolizmayı yönetmeye yardımcı olan hormonlar üreten bir bezdir. T4, tiroid bezi tarafından üretilen hormonlardan bir tanesidir. Tiroid bezinin fazla ya da az çalışması durumunda salgıladığı hormonların seviyesinde de değişiklik oluşmaktadır. T4 hormonunun çoğu kandaki proteine bağlanarak işlev görürken, bir kısmı da serbest kalarak vücut ve dokular tarafından kullanılır. T4 hormonu, metabolizmanızın hızını artırmak için üretilir. Hipotiroidi hastalarında kandaki serbest T4 düzeyi düşük iken, hipertiroidi hastalarında bu değer genellikle normal aralığın üzerindedir. Serbest T4 düşüklüğünde; ödem, üşüme, kabızlık, saç dökülmesi, kas krampları, kilo alma, depresyon gibi belirtiler görülebilir. Gözde kuruluk, ışık hassasiyeti, görme problemleri, kaygı bozukluğu, halsizlik gibi belirtiler serbest T4 yüksekliğinde ortaya çıkabilmektedir.

Vücudumuzdaki B12 vitamini seviyesinin ölçümü için yapılan testtir. İnsan vücudundaki B12 vitamini eksikliği birçok soruna davetiye çıkarmaktadır. Sağlımız için gerekli olan vitaminler suda ve yağda çözülebilme özelliklerine göre iki grupta sınıflandırılır. Isıya duyarlı ve suda çözünen bir vitamin olan B12, vücut tarafından üretilmemektedir. B12 vitamini, sinir dokusunun sağlığı ile kırmızı kan hücresi üretimini sağlamaktadır. Vücutta depolanma miktarı düşük olan B12 vitamini içeren besinlerin çok tüketilmemesi ya da bol miktarda tüketilmesine rağmen bağırsakta yeterli derecede emilememesi; unutkanlık, hafıza kaybı ve konsantrasyon bozukluğuna kadar birçok probleme yol açabilmektedir. Yaşlandıkça vücutta tutulumu azalan B12 vitamini eksikliğinin belirtisi; el, kol ve bacaklarda uyuşukluk hissi, özellikle bebeklerde ve çocuklarda gelişim geriliği, kansızlık, sinir sisteminde bozulma, yürümede zorlanma ve dengesizlik şeklinde ortaya çıkabilmektedir.

25-Hidroksi olarak bilinen D vitamini testi, vücudumuzdaki D vitaminin miktarını ölçmek için yapılmaktadır. Yetişkinler ve çocuklar için en önemli vitaminler arasında yer alan D vitamininin eksikliği birçok sağlık sorununa neden olabilir. Özellikle kemik sağlımız için vazgeçilmez bir vitamin olan D vitamininin eksikliği, kanser gibi hastalıklarda hayati öneme sahiptir. Güneşten ve besinlerden alınan D vitamini, karaciğerde ve böbrekte değişime uğrayarak, daha etkili bir kimyasala dönüşmektedir. Osteomalazi, osteoporoz, paget gibi kemik hastalığı olanlarda, kas- iskelet sistemine ait sorunlar yaşayanlarda, güneş ışığını yeterli düzeyde alamayanlarda, obezite sorunu olanlarda, kısa aralıklarla hamile kalan anne adayları ile emziren annelerde D vitamini eksik çıkabilmektedir. Ayrıca kistik fibrosiz, MS, ülseratif kolit ve Crohn hastalığını teşhis etmek için bu testten yararlanılmaktadır.

Vücut hücrelerinde bulunan çinko, bağışıklık sistemini sağlıklı tutmanın yanı sıra hücre bölünmesini, hücre büyümesini ve yara iyileşmesini desteklemektedir. Tat ve koku alma duyusu için de gerekli olan çinko; bakır, kurşun, kadmiyum ve cıva gibi toksik metalleri beyinden uzaklaştırır. Çinko içeren yiyeceklerin yeterince yenilmemesi veya yiyeceklerdeki besin maddelerinin emiliminde sorunların yaşanması çinko eksikliğine yol açabilir. Çeşitli hastalıklarla ilişkili olan çinko eksikliği; çocuklarda büyüme geriliğine, enfeksiyona yatkınlığa, cinsel olgunlaşmanın gecikmesine, ishale, cilt lezyonlarına ve yaraların yavaş iyileşmesine neden olabilir. Çinko; kırmızı et, kümes hayvanları, bakliyat, tohum ve kabuklu yemişlerde bulunmaktadır. Ancak bitki bazlı kaynaklarda bulunan çinko, et veya kabuklu deniz ürünlerindeki çinko kadar verimli bir şekilde emilmez. Bu nedenle, bitki bazlı diyet yapan kişilerde çinko eksikliği riski daha yüksek olabilir. Çinko sağlıklı bir vücut için temel bir gereklilik olsa da, çinkonun fazlası zararlı olabilir. Çinkonun aşırı emilimi uyuşukluk ve ataksiye ( kas kontrolü ve koordinayonunun eksikliği) neden olabilir, aynı zamanda bakır ve demir emilimini de baskılayabilir.

Vücudumuzdaki en önemli ve en yaygın minerallerden biri olan kalsiyum, sağlıklı kemikler ve dişler için gereklidir. Bununla birlikte kalsiyum, sinirlerin çalışmasına, kasların kasılmasına, kanın pıhtılaşmasına ve kalbin düzgün bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Vücuttaki kalsiyumun yüzde 99’u kemikte depolanırken, geri kalan yüzde 1’i ise kanda dolaşır. Kanda bulunan kalsiyum oranının az ya da çok olması; kemik hastalığı, tiroid, böbrek rahatsızlıkları gibi sorunlara işaret edebilir.  Vücut sıvılarındaki kalsiyum eksikliği, sinir ve kasların aşırı uyarılabilir olmasına yol açar. Aşırı kalsiyum da bunun tam tersi etki gösterir. Kalsiyum testi, vücutta kemiklerde depolanmayan yani kanda bulunan kalsiyum miktarını ölçmek için yapılan bir testtir. Bu test ile genellikle kemik hastalıkları veya kalsiyum düzenleme bozuklukları (paratiroid bezi veya böbrek hastalıkları) takip edilir.

İnsan sağlığı için hayati önem taşıyan minerallerden olan magnezyum, Mg olarak da ifade edilmektedir. Magnezyumun enerji üretimi, kasların güçlenmesi, sinir fonksiyonlarının devamlılığı, hücrelerin büyüyüp yenilenmesi gibi önemli görevleri vardır. Bu nedenle eksikliği ya da fazlalığı vücuttaki pek çok sisteme etki edebilir. Magnezyum vücut tarafından üretilememektedir ve besinler yoluyla alınmalı, rezervi sürekli korunmalıdır. Magnezyum (Mg) Serum testi ; kandaki magnezyum seviyesi hakkında bilgi veren pratik bir testtir.

Tam idrar tahlili pek çok hastalıkla ilgili ipuçlarının idrar örneği değerlendirilerek elde edildiği bir test grubudur. İdrar örneğinin içinde olması gereken maddelerin seviyeleri, idrarın rengi, yoğunluğu, berraklığı gibi kriterler göz önünde bulundurularak analiz yapılır. Böbreklerimiz, zararlı maddeleri süzerek, idrar yoluyla dışarı atmaktadır. Bu da idrar testi ile pek çok hastalığın tanısının konulabilmesini mümkün kılmaktadır. Tam idrar tahlili ile vücutta böbrek hastalıkları, diyabet, çeşitli enfeksiyonlar, kan hastalıkları, hormonal, metabolik ve sistemik hastalıkların varlığı ile ilgili önemli bilgiler edinilmektedir. Elde edilen sonuçlar yapılması gerekli görülen diğer tetkiklerle de birlikte hastalıkların tedavi süreci için büyük önem taşımaktadır. Tam idrar tahlili gebelik takiplerinde de sıkça kullanılmaktadır.

Kan şekeri de denilen glikoz, kanda bulunan ana şekerdir. Tüketilen yiyeceklerden gelen glikoz, vücudun ana enerji kaynağını oluşturur. Kan yoluyla enerji için kullanılmak üzere vücudun tüm hücrelerine glikoz taşınır. Kandaki glikoz oranının yüksek veya düşük olması ciddi tıbbi sorunlara neden olabilir. Yüksek kan şekeri seviyeleri (hiperglisemi), kalp hastalığına, körlüğe, böbrek yetmezliğine ve diğer komplikasyonlara neden olabilen bir şeker hastalığı belirtisidir. Düşük kan şekeri seviyeleri (hipoglisemi) ise tedavi edilmezse beyin hasarı da dahil olmak üzere büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Glikoz testi, kişinin kanındaki glikoz (şeker) seviyesinin ölçülerek diyabet taramasının yapıldığı bir uygulamadır.

Kolesterol vücutta bulunan önemli bir yağdır. Her zaman kötü olarak bilinse de hücre zarlarını oluşturmak ve bazı hormonların üretimini sağlamak gibi görevleri bulunur. Toplam kolesterol, kanınızdaki hem iyi (HDL) hem de kötü (LDL, VLDL ve HDL olmayan) tüm kolesterolün bir ölçüsüdür. Kolesterol, yağ asitlerini vücutta taşır ve farklı kolesterol türlerinin seviyelerine bakarak kalp ve damar hastalıkları ile ilgili risklere ilişkin fikir verir. Karaciğer vücuttaki kolesterol seviyelerini düzenler; ayrıca kolesterolü vücutta taşıyan çeşitli lipoproteinleri sentezler. Total kolesterol testiyle bu parametreler ölçülür.

Üre, proteinlerde bulunan amino asitlerin son parçalanma ürünüdür. Protein parçalanması sonucunda karaciğerde amonyak formunda olan azot ortaya çıkar. Azot, atık ürün üresini oluşturmak için karaciğerdeki diğer kimyasallarla birleşir ve üre kan dolaşımına karışarak böbreklere ulaşır. Böbreklerde kandan süzülen üre, idrar yolu ile vücut dışına atılır. Sağlıklı bireylerdeki sağlıklı böbrekler, vücudun ürettiği ürenin yüzde 90’ından fazlasını dışarı atar. Bu durum böbreklerin sağlıklı çalıştığını gösterir. Böbrek veya karaciğerde görülen hastalıklar, kandaki üre miktarını etkileyebilir. Karaciğerde üre miktarı arttığında veya böbrekler tarafından çıkarılan üre miktarı azaldığında, kan üre oranı yükselir. Yine karaciğerin önemli hasarı veya hastalığından üre üretimi azalırsa kan üre oranı düşebilir. Üre testi kandaki üre seviyesini belirlemektedir.

Kreatinin vücutta böbrek fonksiyonlarını gösteren en önemli parametrelerden biridir. Kandaki kreatinin miktarının kan testi ile ölçülmesi işlemine serum kreatinin, idrardaki kreatinin seviyelerini ölçme işlemine ise kreatinini klirensi adı verilmektedir.

Antikorlar veya immünglobülinler, vücudun bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynar. Virüsleri, bakterileri ve diğer yabancı maddeleri ("antijenler" olarak adlandırılır) yakalayabilir ve onları zararsız hale getirebilirler. Beş farklı immünglobülin sınıfı ve birkaç alt sınıf vardır. Her sınıf, biraz farklı bir role sahip olan bir antikor grubunu temsil eder. İmmünglobülin E doğrudan alerjilerle ilişkilidir. Alerjisi olanlarda bağışıklık sistemi, IgE üreterek zararsız bir alerjene (gıda, ot veya hayvan tüyü gibi) aşırı tepki verir. Bu reaksiyon genellikle burun, akciğerler, boğaz ve ciltte tahrişe neden olur. Alerjene özgü IgE antikor testi, belirli bir alerjene karşı alerji olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır. Şüpheli bir alerjen için hedeflenen kandaki IgE antikor miktarı ölçülmektedir. Basit bir kan testi, kandaki immünglobülin E (IgE) seviyesini ölçer.

AST (Aspartat Aminotransferaz) vücudumuzun en büyük organı olan karaciğer tarafından vücudun normal çalışması için üretilen bir enzimdir. SGOT (serum glutamik-oksaloasetik transaminaz) olarak da adlandırılan AST; beyin, kalp, böbrek, kas ve kırmızı kan hücrelerinde de bir miktar bulunur. Başta karaciğer kanseri olmak üzere, kronik hepatit, siroz ve safra kanallarındaki tıkanıklıklar, travmalar, karaciğer yağlanması, kateterizasyon ve anjiyoplasti, nöromüsküler hastalıklar ve aşırı AST yüksekliğine neden olabilir. AST değerlerinin yüksek olması karaciğer, kalp, beyin, böbrek ve kaslardaki herhangi bir hastalığı işaret edebilir. Böbrek hastalıkları, diyaliz, diyabetik ketoasidoz, hamilelik ve B6 vitamin eksikliği ile ileri derecedeki beslenme bozuklukları ise AST düşüklüğüne neden olur. Normal değerlerin altında görülen AST, genellikle bir sorun olarak değerlendirilmese de, düşük olmasının nedenlerinin de iyi araştırılması gerekir.

ALT (Alanin Aminotransferaz), vücudun en önemli organlarından biri olan karaciğer tarafından üretilen bir enzimdir. Çoğunlukla karaciğerde bulunan ALT; az miktarda kalp, böbrek ve kaslarda da bulunur. ALT yüksekliğine karaciğer yağlanması, obezite, diyabet, ilaç kullanımı, alkol kullanımı, hepatitler, siroz, safra yolu tıkanıklıkları, malignite ve kalp yetmezliği neden olur. ALT düzeylerinin düşük olması ise genellikle tıbbi açıdan bir anlam ve tehlike ifade etmez. Bu nedenle ALT seviyesini düşük olduğunu gören kişilerin endişe etmesine gerek yoktur.