Evde Kulak Yıkama
Normal şartlarda kulağın kendi kendini temizleme mekanizması vardır ancak bu mekanizma, zardan başlayarak dışa doğru itme hareketiyle çalışsa da her şeye rağmen bölgede bulaşıcı ajanların yerleşmesi mümkün olabilmektedir. Dış kulak yolunu kaplayan koruyucu yağlı tabakayı ortadan kaldıran her türlü etken bakterilerin ciltten içeri girmesine ve dış kulak infeksiyonuna neden olmaktadır.
Özellikle aşırı suda kalma ve kulak çubuğu gibi çeşitli aletlerle dış kulak yolu temizliği yapmaya çalışanlarda koruyucu yağlı tabaka zarar görmektedir. Buna bir de kirli sularda ve düzenli bakımı yapılmayan havuzlarda yüzmek eklenince dış kulak infeksiyonu kaçınılmaz olur.
Enfeksiyon varlığında iç kulak yolunda hafif kaşıntı ve ağrı hissedilmektedir. Bir diğer sorun da akıntı olmaktadır. Genellikle dış kulağın iç kısmının nemli kalması, daralması ve infeksiyona bağlı oluşan ödem ıslaklığa yol açmaktadır. Mantar infeksiyonu varlığında ise ağrı biraz daha geri planda kalıyor ancak kaşıntı çok daha yoğun hissedilebilmektedir.
Özellikle şeker hastaları gibi bağışıklık sistemi düşük hastalarda; kulak yolunun dışına, kemiğe, kafa tabanına doğru ilerleme olması halinde ise risk artmakta ve sistemik antibiyotikler gerekebilmektedir. Dış kulağın iç kısmının nemli kalması ile ilerleyen bu tablo, kaşıntı hatta işitme kaybına yol açabiliyor.
Bazı kişilerde dış kulak yolu iltihaplarına sık rastlanmaktadır. Dolayısıyla dış kulak yolunun dış kısmının kurulanması önem taşır. Dermatiti olan kişilerde ise bu hastalığa yatkınlık vardır. Bunlara ek olarak hastalığa yol açan farklı risk faktörleri de bulunmaktadır.
Örneğin; kişinin dış kulak yolunu tırnak, yabancı bir cisim ve benzeri şekillerde hasar vermesi riski artırır. Kulağın yoğun şekilde tıkalı olması gibi bazı durumlarda ise hekim tarafından yapılacak kulak bakımına ihtiyaç duyulabilir. Temizlik yapılması infeksiyonlarla mücadeleye yardımcı olmaktadır.
Kulak Yıkama Ne İşe Yarar?
Özellikle havuz ve denizde yüzme birlikte kulak sağlığı konusunda şikayetler de artış göstermeye başlar. Dış kulak yolunda ortaya çıkan rahatsızlıkların temelinde bakteri ve mantar infeksiyonları olduğundan, havuz, deniz ve duşta kulağa su kaçması nedeniyle ortaya çıkabilir.
Tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen rahatsızlığın sık görülmesinin en önemli nedeni temizliğinden emin olunmayan havuz sularıdır. Kulak kirinin fazla biriktiği ya da duş sonrasında kulak pamuğuyla kirin itilmesinden dolayı kulak tıkanıklığı meydana gelir.
Kulak kiri normalde kulağı koruyucu bir madde olsa da fazla biriktiği durumlarda problemlere neden olabilir.
Kulak kiri birikmesi gibi nedenlerden kaynaklı olarak kulak tıkanıklığı görülebilir. Hayat kalitesine etki eden kulak tıkanıklığı, çoğu zaman geçici olsa da uğultulu işitme ya da çınlama kişiyi rahatsız edebilir.
Denge problemleri, işitme kaybı belirtileri görülen kulak tıkanıklığına karşı kulak yıkamaya başvurulabilmektedir. Kulak kiri olarak bilinen serümenin temizlenmesi bazen kulak yıkama gerektirebilmektedir.
Kulak Yıkama Nasıl Uygulanır?
Hekimin bir sıvı yoluyla birikmiş olan alırı tıkacı ve kirleri çıkarması şeklinde uygulanır. Bu sıvının vücut ısısında olmasına dikkat edilir. Kulak kirinin fazla biriktiği ya da duş sonrasında kulak pamuğuyla kirin itilmesinden dolayı kulak tıkanıklığı meydana gelir.
Genetik faktörlere bağlı aşırı kulak kiri oluşumu, dış kulak kanalı dar ve ya dış kulak kanalına doğru büyümüş iyi huylu tümör varlığı, deri problemleri (egzama, sedef hastalığı vb.) olarak sayılabilir. Kulak kirinin dışarı atılması önemlidir. Aksi takdirde dışarı çıkmaya çalışan serümen tekrar kulak yolunun içine doğru itilmiş olur. Bu arada kulak yolu cildi yeni serümen salgılamaya devam edecektir. Kulak yolunun her bir temizlenme çabası bu durumu kısır bir döngüyle bir türlü dışarı çıkamayan ve giderek kulak yolu kanalında biriken, kulakta kaldıkça zamanla kuruyarak kremsi kıvamını kaybeden serümen salgısının zamanla katılaşarak kulak mumu haline dönüşmesine neden olur.
Kurumuş, katılaşmış serümen salgısına kulak buşonu, kulak mumu veya kulak kiri adı verilir. Bu oluştuğunda artık dış kulak yolu açık değildir. Böylece kulak yoluna su kaçması halinde, kulak yolunu dolduran kurumuş buşon, suyu sünger gibi içine çekip genişleyerek, kulak yolunun tamamen tıkanmasına neden olur. Bu durumda hastada işitme güçlüğü görülür. Önemli olan kulağın doğal dengesini korumak ve devamını sağlamaktır.
Kulak Yıkamanın Yan Etkileri ve Riskleri Var mı?
Kulak yıkama mutlaka bir sağlık profesyoneli tarafından gerçekleştirilmelidir. Kulak içerisinde sıvının uzun süreler kalmasına bağlı olarak kulakta ödem meydana gelir ve kulak tıkanıklığa neden olur. Kulak tıkanıklığı ilerlediği ve müdahale edilmediği durumda kalıcı ya da geçici işitme kaybına neden olabilir. Bu nedenle bazı durumlarda kulak yıkama gerekebilmektedir. Eğer yıkama yapılan sıvı vücut ısısında değilse baş dönmesi gibi şikâyetler ortaya çıkabilir.
Kulak Yıkama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Hangi durumlarda kulak yıkamaya ihtiyaç duyulur?
- Su birikimi nedeniyle olan kulak tıkanıklığı,
- Kulak tıkanıklığı ilerlediği haller,
- Havuz ve denize çok fazla girilmesine bağlı kulak kiri olarak bilinen serümenin temizlenememesi,
- Kulağın pamuklu çubuklarla temizlenmesi,
- Sabunlu tortular veya alkalin kulak damlaları kullanmak,
- Dış kulak yolunu etkileyen deri hastalıkları,
- Kulaklıkla müzik dinlemek, işitme cihazı kullanımı,
- Terleme, alerji ve stres gibi diğer faktörlere açık kişiler,
- Diyabet gibi kronik hastalıkları olanlar
Ne zaman kulak yıkamaya başvurmalı?
Dış kulak yolunda ortaya çıkan tıkanıklıklar sürekli hale geldiğinde, işitme kaybı ve kulakta tıkanıklık gibi belirtiler bir hekimin görmesi kesinlikle ihmal etmemelidir. Hayat kalitesine etki eden kulak tıkanıklığı, çoğu zaman geçici olsa da uğultulu işitme ya da çınlama kişiyi rahatsız edebilir. Denge problemleri, işitme kaybı belirtileri görülen kulak tıkanıklığına karşı ise doktordan destek almak önemlidir. Dış kulak yolu tıkanıklığına neden olan durumların büyük bir çoğunluğu yüzme havuzlarında ve spa küvetlerinde bulunmaktadır. Ancak su kalitesinde sorun olmayan havuzlar bile dış kulak tıkanıklığına yol açabilmektedir.
Kulağın suyunu almak ve kurutmak için pamuklu çubuk ve benzeri objeler kullanmaktan sakınmalıdır; kulak tıkacı uzun süreli kullanılmamalıdır. Senede 2-3 defa dış kulak yolu tıkanıklığı oluyorsa kulak tıkacı uzun süreli olmamak üzere kullanılabilir. Kulağa sabun, banyo köpüğü ve şampuan kaçmamasına özen gösterilmelidir. Girilecek havuzun ve suyun temizliğine dikkat edilmeli, mümkünse dezenfeksiyonu konusunda hassas olunmalıdır.
Kulağa su kaçtığında öncelikle başın sallanması gerekir. Suyun kaçtığı kulak aşağıda olacak şekilde baş yan çevrilir ve biraz beklenir. Gelen suyu temiz bir mendil veya havlu kullanarak alınır. Kronik kulak tıkanıklığı olan kişilerin özellikle bir hekim tarafından kulağının yıkanmasına ihtiyacı ortaya çıkabilmektedir.
Kulak tıkanıklığı nasıl geçer? Kulak tıkanıklığına ne iyi gelir?
Yükseklik değişikliği, orta kulak problemleri, sinüs, kulak kiri birikmesi gibi nedenlerden kaynaklı olarak kulaklar tıkanıklığı görülür. Hayat kalitesine etki eden kulak tıkanıklığı, çoğu zaman geçici olsa da uğultulu işitme ya da çınlama kişiyi rahatsız edebilir. Denge problemleri, işitme kaybı belirtileri görülen kulak tıkanıklığına karşı ise uzman doktordan destek almak önemlidir. Bu durumlar birçok hastalıktan kaynaklanabilir. Kulak içerisinde su girmesinden ya da suda uzun süreler kalmasına bağlı olarak kulakta ödem meydana gelir ve kulak tıkanıklığa neden olur.
Su birikimi nedeniyle kaynaklı olan kulak tıkanıklığı kolaylıkla geçebilir. Kulak kiri gibi mukus oluşumunu önlemek için düzenli bir kulak temizleme rutini oluşturmak gerekir. Duş aldıktan sonra ılık suyun bir kısmının kulaklarınıza akmasını sağlayın. Temizlemek için dış kulağınıza ıslak bir bez kullanın. Daha sonra dış kulağı nazikçe kurulayın. Kulağa kulak pamuğu sokmamaya özen gösterin. Kulak tıkanıklığının geçmesi için hafifçe masaj yapmak, kulak damla veya sprey kullanmak, kulağa gliserin damlatmak gerekebilir.
Kulak tıkanması tehlikeli mi?
Kulak tıkanıklığı ilerlediği ve müdahale edilmediği durumda kalıcı ya da geçici işitme kaybına neden olabilir.
Kulak tıkanıklığı ne kadar sürer?
Kulak tıkanıklığı genellikle birkaç saat ya da birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelebilir. Bazı tıkanıklıkların altında yatan nedenle bulunur. Bu soruna müdahalede edildiğinde tıkanıklık hızlıca açılabilir.
Kulak tıkanıklığına karşı ne yapmak gerekir?
Kulak yolu iltihaplanmasından korunmak için kulağınızı kuru tutun. Kulak kirinizi silmeyin. Bazen kulak kepçesi veya kulak zarını da tutabilen dış kulak yolu iltihabı kulak kiri olarak bilinen serümenin etkilendiği durumlarda ortaya çıkmaktadır. Kulak kiri yani serümen, infeksiyonu engelleyen hafif bir asidik pH oluşturmaktadır. Suya maruz kalma, kulağın pamuklu çubuklarla temizlenmesi, sabunlu tortular veya alkalin kulak damlaları gibi etkilerle kulak kirinin oluşturduğu asidik ortam değişebilmektedir. Deri hastalıkları, kulaklıkla müzik dinlemek, işitme cihazı kullanımı, terleme, alerji ve stres gibi diğer faktörler de dış kulak iltihabının oluşumunda rol oynamaktadır.
