2019’un son çeyreğinde Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkarak tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi aradan iki yıldan fazla zaman geçmesine rağmen hala etkisini sürdürmektedir. Uzun süre uygulanan karantinaların sonrasında bilim insanlarının geliştirdiği aşılar ile birlikte hayatın yeniden normal akışına dönmesi amaçlanmaktadır. Bu dönemde hastalığı geçiren, aşı olan ve hastalığa hiç yakalanmayan pek çok kişi virüse karşı bağışıklık kazanıp kazanmadığını merak ediyor. İşte bu noktada antikor testleri öne çıkmaktadır. Memorial Sağlık Gurubu Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Uzmanları, COVID- 19 antikor testleriyle ilgili şu önemli bilgileri verdi.

COVID-19 antikor testi nedir?

COVID-19 Antikor testi kişinin daha önce COVID-19 (koronavirüs) geçirip geçirmediğini belirlemek için yapılan testlerdir. Vücuttan alınan bir kan örneği ile bakılmaktadır. COVID-19 antikor testleri daha önce koronavirüs geçirmiş kişilerin bağışıklık sisteminde antikor oluşup oluşmadığını göstermektedir.

Neden COVİD-19 antikor testi yaptırılıyor?

Dünyada ve ülkemizde hepimiz hayatımızın son iki yılını COVİD-19 pandemisi ile geçirdik. Bu dönemde birçoğumuzun ya kendisi ya da bir akraba veya tanıdık arkadaşı COVID-19 salgın hastalığına yakalandı. Hemen hemen herkes yakın çevresinden bazı insanların bu salgın hastalık nedeniyle hayatını kaybettiğine şahit oldu.  Bu durumu yaşayan pek çok insan daha önce enfeksiyon geçirip geçirmediğini ya da enfeksiyona yakalanmış olsa bile vücudunun bu virüsle nasıl mücadele ettiğini öğrenmek istemektedir. Aynı zamanda vücudunun bağışıklık geliştirip geliştirmediği COVİD-19 pandemisinin yeni varyantlarına karşı kendisini koruyup korumayacağını da merak etmektedir. Bu durumu normal çalışma düzenine geçmek isteyen birçok işyeri tarafından da değerlendirilmektedir. Büyük şirketler başta olmak üzere çoğu işyeri çalışanlarının bağışıklık oranlarını antikor testleri ile tespit ederek, normal hayata dönüş planları yapmaktadır.

COVID-19 Antikor testi ne zaman yapılmalı?

Antikor testinin genellikle COVID-19 geçiren hastaların tamamen iyileştikten sonra yaptırılması önerilmektedir. Vücut bağışıklık sistemi, virüsle savaşmak ve onu temizlemek için kritik olan antikorlar üretmektedir. Hastanın kolundan kan örneği alınarak yapılmaktadır. Bu örnek ile hastanın COVID-19’a neden olan virüse karşı antikor geliştirip geliştirmediğini belirlemek için kan örneği üzerinde laboratuvar ortamında çalışma yapılmaktadır. Antikor testinin zamanlaması ve türü doğruluğu etkilemektedir. Enfeksiyon sırasında çok erken test yaptırılması vücutta bağışıklık tepkisi oluşmaya devam ediyorsa, test antikorları tespit edilemeyebilir. Bu nedenle, semptomlar başladıktan en az 2 ila 3 hafta sonrasına kadar antikor testi önerilmez.

COVID-19 antikor testi nasıl yapılır?

Antikor testi, kişinin kanınızdaki antikorları kontrol etmektedir. Vücut herhangi bir enfeksiyon kaptığında bağışıklık sistemi enfeksiyona karşı vücudu korumak için antikorlar üretmektedir. Böylece vücuda giren virüslerle savaşta antikorların önemli yardımı olmaktadır. Antikorlara sahip olmanın virüsü tekrar kapmanızı engelleyip engellemediği bilinmemektedir. Antikor testi koldaki bir damardan bir tüpe alınan kan örneği ile yapılmaktadır.

COVİD-19 antikor test sonuçları ne kadar zaman belli olur?

Antikor testi, COVID-19’a yol açan SARS CoV- 2 virüsüne karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu total IgG tipi antikorları ölçmektedir. Vücudun bu hastalığa karşı bağışıklık oluşturup oluşturmadığını gösteren bir testtir. Boğaz ya da burundan örnek alınarak yapılan testten farklı olarak koldan kan alınarak yapılmaktadır. Test üzerinde yaklaşık olarak 40 dakika çalışılmakta ve sonuç en geç 24 saat içinde kişiye bildirilmektedir.

IgM- IgG antikor testleri nedir?

IgM yani erken evre antikor testinde antikorlarını saptayan serolojik testlerden elde edilen POZİTİF sonuç,  yakın zamanda kişinin virüs ile karşılaşmış olunduğunu gösterir. Ancak enfekte hastalarda virüse cevap olarak henüz antikor gelişmediği durumlarda NEGATİF test sonucu elde edilebilir.

IgG yani geç cevap antikor testinde POZİTİF saptanması tip CORONA VİRÜS COVID-19  (SARS-CoV-2) enfeksiyonuna maruz kalınmış olduğunu gösterir. IgG antikorunun pozitif seviyelere ulaşması genellikle bulgular başladıktan en az 10 ile 14 gün sonrası gerçekleşir. IgG antikoru pozitif olarak saptanan bir kişinin COVID-19 (SARS-CoV-2) enfeksiyona karşı bağışıklık sisteminin yanıt verdiği anlaşılmaktadır.

COVID-19 antikor testinin pozitif sonucu ne anlama gelir?

Antikor testinin sonucunun pozitif çıkması kişinin enfeksiyondan daha iyi korunacağı veya başkalarını enfekte etmeyeceği anlamını taşımamalıdır. Bu nedenle antikor testinin sonucu pozitif çıkmada kişinin koruyucu önlemlere ve kendi kendine izolasyona sonuna kadar uygulaması gerekir.

COVID-19 antikor testinin negatif sonucu ne anama gelir?

COVID-19 enfeksiyonu sonrası ya da aşı yaptırdıktan sonra antikor test sonucunun negatif çıkması kişinin bu hastalıktan mutlaka çok ciddi bir şekilde koruması gerektiği anlamına gelir. Antikor test sonucu negatif çıkan kişi maske, mesafe ve temizlik kurallarına uyması gerekir.

COVID- 19 antikor testi nerede yaptırılmalı?

Antikor testleri Sağlık Bakanlığı’nın verdiği izinle özel sağlık kurumlarında da yapılabilmektedir. Memorial Sağlık Gurubu’nda SARS CoV 2 antikor testleri yapılmaktadır. Memorial Sağlık Grubu’nda Avrupa Standartlarına Uygunluk (CE) belgesi bulunan güvenilirliği ve duyarlılığı son derece yüksek olan Abbott antikor testi ile hizmet verilmektedir. Bu uygulama öncesinde SARS CoV 2 antikor ve antijen testleri ameliyatlara girecek olan hastalara yapılabilmekteydi. Artık ameliyat, işlem ve girişim planlanmayan sağlıklı erişkinler de daha önce bu virüsle karşılaşıp karşılaşmadıklarını öğrenmek için antikor testi yaptırabiliyor.

PCR testi ve antikor testi arasındaki fark nedir?

Antikor testi ile PCR testi arasında önemli bir fark bulunmaktadır. Antikor testi bir antijen testi değildir. Antijen testleri, kişinin hasta olup olmadığını, yani akut enfeksiyonun varlığını ortaya koyan bir testtir. Antikor testleri ise kişinin daha önce enfeksiyonu geçirip geçirmediğini ve virüse karşı bağışıklık kazanıp kazanılmadığını tanımlamaya yönelik bir testtir. Antikor testi test yapıldığı anda kişinin hasta olup olmadığına dair bilgi vermez. PCR testi de virüsün genetik bilgisini, koronavirüsün ya da farklı bir virüsün hastayı enfekte edip etmediğinin sonucuna ulaşılır. PCR yöntemi enfekteyken, hastalığın antikoru oluşmamışken sonuç verir. Antikor testi, Covid 19’a yol açan SARS CoV- 2 virüsüne karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu total IgG tipi antikorları ölçmektedir. Yani bu hastalığa karşı bağışıklık olup olmadığını gösteren bir testtir. Boğaz ya da burundan örnek alınarak yapılan testten farklıdır, koldan kan alınarak çalışılmaktadır. Parmak ucundan alınan kan ile çalışılan testlerden daha güvenilirdir.

COVID-19 antikor testi yaptırmalı mıyım?

Antikorlar vücut tarafından virüslerle savaşmak için üretilir. Koronavirüsü geçirmiş ya da aşı olmuşsanız, COVID-19 antikor testleri ile zaman içinde gelişen antikor düzeyinizi ve bağışıklık durumunuzu öğrenebilirsiniz. Kolunuzdan alınan kan örneği ile antikor testi koldan kan alınarak çalışılmaktadır. COVID-19 Antikor test paketi ile vücudunuzda antikor olup olmadığını öğrenebilirsiniz.  Daha detaylı bilgi almak testinizi adresinizde yaptırmak için linki tıklayabilirsiniz.

Çin’in Wuhan bölgesinde ortaya çıkarak tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs, 2019 yılı Aralık ayından günümüze kadar halen mutasyona uğramaya devam etmektedir. Bazı mutasyonları çok yaygınlaşarak farklı özellikler sergileyebilirken, bazı mutasyonların ise pek fazla etkili olmadığı gözlemlenmektedir. Belirtiler ise mutasyonun özelliklerine göre farklılık gösterebilmektedir. Örneğin hastalık ilk ortaya çıktığında bilinen en spesifik özelliği tat ve koku alma duyularındaki kayıp iken, şu anda bu semptomlar çok sık rastlanmamakta, ya da hafif olarak görüldükleri bilinmektedir. Ancak ciddi semptomlar halen etkisini sürdürüyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Aslan Çelebi, koronavirüs semptomları hakkında bilgi verdi.

Genellikle solunum yolu problemlerine yol açıyor

Solunum yolu enfeksiyonuna neden olan ve insandan insana bulaşabilen koronavirüs, kendi kendini çoğaltabilen bir organizma olarak tanımlanmaktadır. Koronavirüsler, çoğu insanın hayatının bir anında karşılaştığı virüslerdir. İnsan koronavirüsleri genellikle hafif ve orta şiddette üst solunum yolu hastalıklarına neden olmaktadır. Koronavirüsler birçok farklı canlıda hastalığa sebep olabilmektedir. Kış aylarında daha çok görülen bu virüsler; özellikle solunum yolları, karaciğer, mide, bağırsak ve sinir sistemini etkileyebilmektedir. Grip gibi kolayca, öksürme ve hapşırma ile havaya saçılan virüslerin vücuda alınması, enfekte materyale dokunulmasının ardından ağız ve buruna temas sonucunda bulaşabilmektedir. Virüslerin insanlara hayvanlardan (develer, yarasalar) bulaştığı düşünülmektedir (MERS, SARS salgınları). Hasta kişilerden diğer bireylere enfekte kişiyle aynı ortamda yaşamak veya bakımını yapmak gibi yakın temasla bulaşır. Mikroplarla kirlenmiş yüzey ve eşyalarla temas etmiş ellerle ağız, burun ve gözlere dokunmakla; hapşırma, öksürme ve konuşma esnasında havaya atılan damlacıkların solunum yoluyla alınmasıyla virüs farklı bireylere yayılmaktadır.

Ciddi semptomlarda değişiklik görülmüyor

Koronavirüs belirtileri pandemi başlangıcında ateş yüksekliği, öksürük, yorgunluk, kırgınlık, koku ve tat alma kaybı şeklindeydi. Bununla birlikte daha seyrek olarak; boğaz ağrısı, baş ağrısı, ishal, cilt döküntüsü, bazı göz bulguları (kaşıntı, kızarıklık gibi…) görülmekteydi. Ancak son Omicron varyantı ile bulgular farklılaştı. Boğaz ağrısı ve burun akıntısı ön plana çıktı. Koku ve tat kaybı daha az görülmeye başlandı. Buna karşın ciddi semptomlarda pek fazla değişim görülmemektedir. Nefes darlığı, solunum güçlüğü, göğüs ve sırt ağrısı, düşmeyen ateş, bilinç bulanıklığı ciddi COVID vakalarında halen ön planda görülmektedir.

Riskli gruplarda hastaneye yatış ve hayati risk oranı halen yüksek

Koronavirüs bulgularını; grip, influenza ya da üst solunum yolu gibi enfeksiyonlardan ayırmak mümkün değil. Bu ayrımı yapmak genellikle sadece bir takım testler ile mümkün olmaktadır. Omicronun hafif geçtiği aşılı grupta daha iyi seyrettiği yönünde görüşler olmasına karşın; aşısız, kronik hastalığı olan, transplantasyonlu (organ nakli olmuş), immunsupresif kullanan ve 65 yaş üzerinde böyle bir görüş bulunmamaktadır. Bu gruplarda yine ağır seyretmektedir ve hastaneye yatış ve ölüm oranı fazla görünmektedir. Omicron varyantı için bulaşıcılığın fazla olduğunu da göz önüne aldığımızda yukarıda sayılan gruplarda önlemler daha da artırılmalıdır.

Güncel koronavirüs belirtileri görülme sıklıklarına göre şöyle sıralanmaktadır:

En yaygın semptomlar:

• Ateş
• Öksürük
• Yorgunluk
• Tat alma veya koku duyusunun kaybı

Daha seyrek görülen semptomlar:

• Boğaz ağrısı
• Baş ağrısı
• Ağrı ve sızı
• İshal
• Ciltte döküntü ya da el veya ayak parmaklarında renk değişimi
• Gözlerde kızarıklık veya tahriş

Ciddi semptomlar:

• Solunum güçlüğü veya nefes darlığı
• Konuşma ya da hareket kaybı veya bilinç bulanıklığı
• Göğüs ağrısı

Omicron varyantı ise uzmanlar tarafından koronavirüsün bugüne kadarki en bulaşıcı varyantı olarak tanımlanmaktadır. Omicron tüm dünyada hızla yayılırken, semptomları hafif seyrettiği için sık sık grip ya da soğuk algınlığıyla karıştırılmaktadır.

Semptomların ağırlığına göre medikal tedaviye ihtiyaç duyuluyor

SARS-CoV-2 akut solunum yolu hastalığı için şu anda belirli bir kesin tedavi yolu mevcut değildir. Gerçekleştirilen tedavi ateş, kuru öksürük ve nefes darlığı gibi belirtilerin hafifletilmesine odaklanmaktadır. Mevcut zatürre tedavilerinin, bu hastalık için etkin olup olmadığı yönünde araştırmalar sürmektedir. Hastalık virüs temelli olduğu için antibiyotikler etkili değildir. Koronavirüs (COVID-19) hastalığının teşhis edilmesinin ardından hastalığın belirtilerini kontrol etmek için doktor kontrolünde ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilmektedir. Hasta bireyin bulunduğu odaların neminin dengelenmesi, çay gibi sıcak içeceklerin tüketilmesi ile ılık duşlar boğaz ağrısı ve/veya öksürüğün hafiflemesine yardımcı olmaktadır. Bol sıvı tüketmek, dinlenmek ve düzenli uyku hastalığın belirtilerinin hafiflemesi için önemlidir. Ancak hastalığın belirtileri normal soğuk algınlığı sürecinden daha ağır seyretmeye başlarsa mutlaka uzman bir doktora başvurmak gereklidir. Eğer, kendinizde veya çevrenizde kişilerde yeni koronavirüs hastalığı belirtileri olduğunuz düşünüyorsanız, en kısa zamanda, vakit kaybetmeden, maske takarak bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.

Ölüm oranları endişe verici

Şu ana kadar tüm dünyada yaklaşık 400 milyon kişinin koronavirüs ile enfekte olduğu bilinmektedir. Bu hastalardan 6 milyona yakın kişi koronavirüs sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Türkiye’de ise ilk görüldüğü 11 Mart 2020 tarihinden bu yana 13 milyona yakın kişi koronavirüs ile enfekte olurken, yaklaşık 90 bin kişinin koronavirüs sebebiyle hayatını kaybettiği bildirilmektedir.

Koronavirüsten korunmak için bu önerilere kulak verin

Koronavirüs tüm dünyayı etkisi altına alan bir pandemi oluşturmuştur. Birçok insan hayatını kaybetmiş ve kaybetmeye devam etmektedir. Bu pandemiyi tüm toplum birlikte hareket ederek etkisiz hale getirebiliriz. Bu nedenle virüsün yayılmasını engellemek için sadece otoriterlerden eylem beklemek yerine hepimiz bireysel olarak bazı adımlar atabiliriz.

Koronavirüsün yayılmasını engellemek için bu önerilere kulak verin:

• Hasta gibi görünmeseler dahi diğer insanlarla aranızda güvenli bir mesafe (en az 1 metre) bırakın.
• Halka açık yerlerde, özellikle kapalı alanlarda veya fiziksel mesafenin mümkün olmadığı yerlerde maske takın.
• Kapalı alanlar yerine, açık ve iyi havalandırılan yerleri tercih edin. Kapalı alanlarda bulunduğunuz zaman pencere açın.
• Ellerinizi sık sık temizleyin. Temizlemek için sabun ve suyla yıkayın ya da alkol bazlı dezenfektan kullanın.
• Sıranız geldiğinde aşı olun. Aşılama konusunda yerel kılavuzlara uyun.
• Öksürürken veya hapşırırken burnunuzu ve ağzınızı dirseğinizin iç kısmıyla veya mendille kapatın.
• Kendinizi iyi hissetmiyorsanız evde kalın.

Siz de COVID-19 virüsü nasıl geçireceğinizi öğrenmek ya da bu hastalığa yakalanıp yakalanmadığınızı bilmek için test yaptırmak istiyorsanız linke tıklayabilirsiniz. https://evdesaglik.memorial.com.tr/urun-ve-hizmetler/laboratuvar-paketleri-c/covid-19-c5/