Halk arasında soğuk algınlığı olarak bilinen nezle, çoğunlukla kış ayları olmak üzere senenin hemen her mevsiminde, dünyanın her bölgesinde sık olarak görülebilen ve hastanın genellikle burun ve boğaz yollarını tutan bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. 200’den fazla farklı virüsün neden olduğu tahmin edilen nezle genellikle toplu taşıma araçları, evler, okullar ve işyerlerinde kişiden kişiye damlacık yoluyla kolayca bulaşabilmektedir. Belirli bir tedavi yöntemi bulunmayan ve gribe göre daha hafif seyreden nezle, genellikle bir hafta ya da 10 gün içerisinde kendi kendisine geçebilmektedir. Memorial Sağlık Grubu İç Hastalıkları Bölümü Uzmanları, nezle belirtileri ve tedavi uygulamaları hakkında bilgi verdi.
Nezle (soğuk algınlığı) nedir?
Soğuk algınlığı hastanın burnunu, boğazını, sinüslerini ve soluk borusunu etkileyen bulaşıcı bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Nezle ya da nazofarenjit adıyla da anılan soğuk algınlığı senenin her mevsiminde ve dünyanın her bölgesinde yaygın olarak görülen bir viral enfeksiyondur. Özellikle mevsim geçişlerinde yani ani sıcaklık değişimlerinde 200’den fazla farklı virüs soğuk algınlığına neden olmaktadır.
Nezle (soğuk algınlığı) nasıl bulaşır?
Nezle(soğuk algınlığı) en yaygın olarak rinovirüs olmak üzere birçok virüsten kaynaklanan bir rahatsızlıktır. Nezleye neden olan virüsler ağız, burun ve göz kanallarını kullanarak vücuda girmektedir. Bu virüsler hasta birisinin hapşırması, öksürmesi ya da konuşması sırasında havaya yaydığı damlacıklar yoluyla başkalarına bulaşır. Havaya karışan ya da yüzeylere bulaşan virüsler uzun süre hayatta kalabilir. Bu virüslerin solunması, yutulması ya da yüzeydekilerine dokunarak ağız ve göz çevresine dokunulması virüsün en önemli bulaşma nedenidir. Nezle(soğuk algınlığı) en çok bulaştığı ortamlar şunlardır;
- Toplu taşıma araçları
- Okul, hastane ve AVM gibi alanlar
- Kapalı ortamlar
- Birlikte yaşanılan evler
- Ortak kullanımların olduğu iş yerleri
Nezlenin(soğuk algınlığının) belirtileri nelerdir?
Nezlenin(soğuk algınlığının) %50’sine rinovirüsler neden olmaktadır. 100’den fazla farklı rinovirüs bulunmaktadır. Ancak diğer virüs türleri de soğuk algınlığı semptomlarına neden olmaktadır. Virüs bulaştıktan 2-3 saat sonra nezlenin semptomları ortaya çıkmaya başlamaktadır. Nezlenin(soğuk algınlığının) en önemli belirtileri şunlardır;
- Hapşırma
- Burun akıntısı
- Öksürük
- Boğaz ağrısı
- Baş ağrısı
- Burun tıkanıklığı
- Ateş (çocuklarda daha sık görülür)
Çocuklarda ve bebeklerde nezlenin belirtileri nelerdir?
Çocuklar ve bebekler daha önce soğuk algınlığına neden olan virüslerle çok az temas ettiği için veya hiç temas etmediği için enfeksiyona karşı dirençleri daha düşüktür. Çocuklar yetişkinlere göre çok daha çabuk hastalanabilmektedir. Çocuklarda ve bebeklerde nezlenin(soğuk algınlığının) şu belirtileri görülür;
- Tıkalı veya burun akıntısı
- Hapşırma
- Boğaz veya kulak ağrısı
- Öksürük
- Baş ağrısı
- Kırmızı gözler
- Şişmiş lenf bezleri
- Bazı çocuklarda ateş gelişebilir, kusabilir veya yemek istemeyebilir
Nezle (soğuk algınlığı) nasıl teşhis edilir?
Yetişkin bireylerin senede 1 ile 2 kez küçük çocukların ise senede 3 ile 4 kez yakalanabileceği bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığı olan nezlenin(soğuk algınlığının) belirli bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Enfeksiyona bağlı olarak gelişen nezle genellikle bir hafta ile 10 gün arasında iyileşmektedir. Ancak bu zaman içinde rahatsızlığınızın soğuk algınlığı olup olmadığını belirlemek için doktorunuza basit bir muayene olmanız yeterli olacaktır. Ancak doktorunuzun grip veya başka bir bulaşıcı hastalıktan şüphelenmesi durumunda sizden başka testler isteyebilir. Grip virüsü için burun sürüntüsü testi yapılabilir, bronşit için göğüs röntgeni çekilebilir.
Nezle(soğuk algınlığı) nasıl tedavi edilir?
Dünyanın hemen hemen her bölgesinde senenin her döneminde görülen yaygın bir enfeksiyon hastalığı olan nezlenin(soğuk algınlığının) şu ana kadar uygulanan herhangi bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak kişiler bazen reçetesiz satılan ilaçlar kullanarak hastalık geçene kadar semptomları azaltmaya çalışmaktadır. Rahatsızlık döneminde kişinin yaşam konforunu önemli ölçüde etkilese de zararsız bir viral enfeksiyon hastalığı olan nezle(soğuk algınlığı) genellikle bir hafta ile 10 gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Bu dönem içinde rahatsızlığın geçmemesi durumunda mutlaka bir doktora başvurarak altındaki nedenin araştırılması gerekmektedir. Nezlenin(soğuk algınlığının) daha hızlı geçmesi için şu önlemler alınabilir;
- Bol bol istirahat edin
- Günde en az 2 – 3 litre su tüketin
- Burun tıkanıklığı için burun spreyi kullanın
- Bol C vitamini alın
- Çinko ve ekinezya gibi takviyelerden faydalanın
Nezle (soğuk algınlığından) korunmak için hangi önlemler alınmalı?
Nezle(soğuk algınlığı) kış mevsiminde daha sık görüldüğü için özellikle bu soğuk ayların yaşandığı günlerde daha fazla önlem almak gerekir. Başta nezle olmak üzere tüm salgın hastalıklardan korunmak için öncelikle vücut direncinin güçlü olması gerekir. Ayrıca bulaşıcı hastalığın başkasından size bulaşmasını istemiyorsanız hasta olan kişiye fazla yaklaşmamanız siz hastaysanız da başkalarına bulaştırmamak için mümkün olduğunda evde kalmanız gerekir. Nezleye yakalanmamak için şu önlemleri alabilirsiniz;
- Vücudunuzun mikroplarla savaşmaya hazır olması için bağışıklık sisteminizi güçlendirin.
- Uyku düzeninizi aksatmayarak yeterli miktarda uyuyun, sağlıklı beslenin ve egzersiz yapın
- Yemek yemeden veya yemek hazırlamadan önce mutlaka ellerinizi yıkayın.
- Hasta birisiyle temas ettiyseniz ya da hasta birisinin hapşırdığı veya öksürdüğü bir alana dokunduysanız mutlaka ellerinizi yıkayın
- Hasta birisinin olduğu oramda bulunmak zorundaysanız maske takın, elinizle ağız ve göz çevresine dokunmayın
- Ortak kullanım alanlarındaki ortak malzemeleri (kapı kolları, telefon veya fotokopi makinesi gibi) kullanmadan önce yüzeylerini temizleyin.
- Ellerinizi sabun ve suyla yıkamaya zamanınız yoksa veya bu maddelere ulaşamıyorsanız el dezenfektanları ile ellerinizi temizleyin
- Nezle olduğunuzu biliyorsanız hastalığı başkalarına bulaştırmamak için rahatsızlık bitene kadar evinizde kalmaya çalışın
Nezle (soğuk algınlığı) yaygın bir hastalık mıdır?
Nezle dünyanın hemen hemen her bölgesinde çok sık görülebilen yaygın bir hastalıktır. Mevsim değişikliklerindeki ani ısı azalmaları ya da artmalarına bağlı olarak ortaya çıkan soğuk algınlıkları kişilerin hayatı boyunca karşılaşma ihtimallerinin en yüksek olduğu hastalıkların başında gelmektedir. Öyle ki yetişkin ve sağlıklı bir kişi yılda 1 le 2 kez soğuk algınlığına yakalanma riski taşırken ileri yaştaki kişiler veya küçük yaştaki çocuklar yılda 3 ile 4’ten daha fazla soğuk algınlığına yakalanma riski taşıyabilmektedir.
Nezle (soğuk algınlığı) bulaşıcı bir hastalık mıdır?
Nezle(soğuk algınlığı) virüsü taşıyan damlacıkların solunması, yutulması veya enfeksiyon içeren nesnelere temas edilerek ağız, burun ya da göz çevresine temas edilmesiyle kişiden kişiye bulaşabilen bir hastalıktır. Hasta bir kişi hapşırdığında veya öksürdüğünde, virüs içeren sıvı damlacıkları havaya salınmaktadır. Bu damlacıkları sağlıklı bir kişinin soluması ya da hasta kişinin önlem almadan hapşırdığı alana dokunarak burun, göz veya ağız çevresine dokunmasıyla virüs içeri girerek hastalığın bulaşmasına neden olmaktadır.
Nezle kış aylarında neden daha çok görülür?
Nezle (soğuk algınlığı) yılın herhangi bir ayında ya da gününde kişileri etkileyebilir. Ancak bu hastalık daha çok soğuk aylarda görülmektedir. Bu durumun nedeni ise kış aylarında insanların toplu alanlarda fazla vakit geçirmesidir.
Nezle çocuklarda neden daha çok görülür?
Küçük çocuklar daha önce nezle türü virüslere maruz kalmadıkları için yetişkinlerden daha çok nezle virüslerine maruz kalır. Ayrıca çocuklar diğer çocuklarla önlem almadan yakın temas kurmaktadır. Bu davranışları çocukların nezle ile daha sık karşılaşmasına neden olur.
Nezle ile grip arasındaki fark nedir?
Nezle ile grip arasındaki belirtilerin çoğu hemen hemen aynıdır. Nezle de grip de soğuk aylarda yaygındır ve üst solunum sistemini (burun, boğaz ve trakea) etkiler. Nezle ve grip arasındaki temel fark, gripte ateşin olmasıdır. Nezle de ateş hemen hemen hiç görülmez. Ayrıca grip vücut ağrılarına ve diğer belirtilere nezleden daha şiddetli neden olur. nezle de grip de komplikasyonlara yol açabilir. Ancak grip komplikasyonları yaşamı tehdit edebilir düzeydedir.
Nezle(soğuk algınlığı) ile COVID-19 arasındaki fark nedir?
Nezle de bir koronavirüstür. Coronavirüsler, üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan bir virüs grubudur. Koronavirüsler ayrıca akciğerlere gidebilir ve zatürree ve ölümcül olabilen diğer komplikasyonlara yol açabilir. 2019’un sonlarında keşfedilen ve tüm dünyayı etkisi altına alan hala daha etkisini sürdüren yeni (yeni) bir koronavirüs türü, COVID-19 ‘u nezleden ayıran en önemli belirtiler şunlardır;
- Ateş
- Üşüme veya titreme
- Nefes darlığı
- Tat veya koku kaybı
- İshal
Alerjik nezle nedir?
Hapşırma, tıkanıklık, burun kaşıntısı ve boğaz ağrısına neden olan alerjik nezle polen, evcil hayvan kepeği, küf ve böcekler alerjik nezleye neden olabiliyor. Alerjik nezle havadaki alerjen parçacıklara vücudun verdiği bir reaksiyondur.
Alerjik nezle ne zaman olur?
Alerjik nezle yılın herhangi bir zamanında olabilir. Mevsimsel alerjiler ise ağaçların ve tüm bitkilerin çiçek açtığı polenlerin yüksek olduğu ilkbahar ve yaz ortaya çıkar. Ayrıca evcil hayvan kepeği, hamamböceği ve toz akarlarından senenin tümünde ortaya çıkabilir.
Kimler alerjik nezle olur?
Alerjik nezle günümüzde çok yaygın görülmektedir. Öyle ki her yıl en bir milyonlarca çocuk ve yetişkin alerjik nezleye yakalanmaktadır. Alerjik nezle kalıtsal bir rahatsızlık olduğu için ebeveynlerden çocuklarına geçmektedir.
Alerjik nezlenin belirtileri nedir?
Alerjik nezle kişinin vücudunun bağışıklık sistemi tahriş edici maddelere karşı tepki vermesiyle ortaya çıkmaktadır. Alerjik nezlenin belirtileri şunlardır;
- Burun tıkanıklığı
- Hapşırma ve burun akıntısı
- Burunda kaşıntı
- Baş ağrısı, sinüs ağrısı ve gözlerin altında koyu halkalar
- Burun ve boğazda artan mukus
- Yorgunluk ve halsizlik
- Boğazdan boğaz ağrısı
- Hırıltı, öksürük ve nefes almada zorluk
Alerjik nezle nasıl tedavi edilir?
Alerji nezlesinin belirtileri birkaç alerji ilacı ile azaltılabilir. Çeşitli ilaçlar, göz damlaları, burun spreyleri ve enjeksiyonlar dahil olmak üzere birçok tedavi seçeneği bulunmaktadır.
Hangi solunum yolu enfeksiyonu geçirdiğimi nasıl öğrenebilirim?
Solunum yolu enfeksiyonu belirtilerini yaşıyorsanız ve COVID-19 mu, nezle mi, grip mi, alerjik nezle mi geçirdiğinizi öğrenebilmek için güvenirliği son derece yüksek olan antijen testi paketi ile hangi solunum yolu enfeksiyonu hastalığını geçirdiğinizi kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Bu test sayesinde doğru tanı konulduktan sonra uygun tedavi planlaması yapılabilmekte ve hızlı iyileşme sağlanabilmektedir. Ayrıntılı bilgi için https://evdesaglik.memorial.com.tr/p/covid-grip-antijen-paketi/ linkini tıklayabilir ve testinizi bulunduğunuz adreste kolaylıkla yaptırabilirsiniz.
