Taşikardi, en sık çarpıntı, baş dönmesi, bulantı, kusma, göğüs ağrısı şikayetleriyle ortaya çıkmaktadır. Kalpten kaynaklanan bir sorun olması sebebiyle hastaları endişelendiren taşikardi, her zaman tehlikeli bir duruma işaret etmemektedir. Taşikardi çeşitli nedenlerle de bazen kendiliğinden tetiklenebilir. Taşikardi konusunda altta yatan nedenin belirlenmesi ve tedaviye başlanması önemlidir. Memorial Bahçelievler Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Yasin Çakıllı, taşikardi ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Taşikardi nedir?
Kalp atımının dakikada 100’ün üzerinde olması durumu taşikardi olarak adlandırılmaktadır. Her zaman ritim bozukluğu olmadığı gibi bazen gün içerisinde vücudun aktivite durumuna göre normal bir durum olarak da değerlendirilebilir.
Taşikardi belirtileri nelerdir?
Taşikardi sıklıkla kalpte çarpıntı, baş dönmesi, bulantı, kusma, göğüs ağrısı şeklinde olabileceği gibi şuurun kapanmasına kadar giden bayılma şeklinde de ortaya çıkabilir. Ya da bunların haricinde tansiyonun çok düşmesine bağlı olarak bayılma ve göğüs ağrısı da hissedilen belirtiler arasında yer almaktadır.
Taşikardi tanısı nasıl konulur?
Tanı konurken eğer bir hasta taşikardi sorunu ile herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmuşsa önce EKG çekilir. Eğer taşikardi EKG çekimi sırasında yakalanabilirse tanısı konulmaktadır. Taşikardinin genelde EKG çekimi ile nereden kaynaklandığı çoğu zaman belli olmaktadır. Vücuttaki bir problemden mi yoksa kalbin kendisinde olan bir ritim bozukluğundan mı kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Taşikardi tanısı eğer EKG’de koyulamazsa yani hasta acil servise geldiğinde sık ataklar yaşıyorsa ancak EKG’de tespit edilemiyorsa hastaya üzerinde 24 saat, 48 saat veya bazen 2 haftaya kadar kalabilen ritim holter cihazları takılmaktadır. Bu süre boyunca kalp ritmi kayıt altına alınmaktadır. Eğer cihaz kişinin üzerindeyken bu ritim bozukluğu tekrar ederse, o zaman cihaz üzerindeki kayda bakılarak ritim bozukluğunun yani taşikardinin cinsi ve neden kaynaklandığı anlaşılarak tanı konulmaktadır. Eğer taşikardi çok daha nadir oluyorsa yani ayda 1, yılda birkaç kere oluyorsa tanı konulabilmesi için elektrofizyolojik çalışma adı verilen test yapılmaktadır. Hastanın kasık toplardamarından kalbine ulaşarak ritim bozukluğu laboratuvar ortamında kontrollü şekilde tetiklenerek tanısı konulmaktadır. Eş zamanlı olarak bu tetkiki yaparken tanı koyulan taşikardiye ablasyon adı verilen yakma yöntemiyle de müdahale edilebilmektedir.
Taşikardi tedavisi nasıldır?
Taşikardide sebebine yönelik tedavi planlaması yapılır. Altta yatan kalp dışı sebeplere yönelik tedavi uygulanabildiği gibi, ritim bozuklukları sebebiyle olan taşikardilerde ilaç tedavisi ve kasıktan bir kateter adı verilen tel ve ince tüp vasıtasıyla kalbe ulaşarak yakma tedaisi yapılabilmektedir.
Kalp ritim bozukluklarına bağlı olan taşikardilerde kalp aşırı hızlı çalışabilmektedir. Bu taşikardinin cinsine ve hızına bağlı olarak bayılma ve kalp durması gibi tehlikeli sonuçlar olabilmektedir. Bu tip taşikardiler Kardiyoloji doktoru tarafından değerlendirilip gerekirse ve mümkünse ablasyon tedavisi uygulanabilmektedir. Başarılı bir ablasyon tedavisi sonrası tamamen düzelme olabilmektedir.
İlaç tedavileri genelde geçici tedaviler olup ilaçlar kesildikten sonra hastanın taşikardisi tekrar ortaya çıkabilmektedir. Yakma ve dondurma tedavileri şeklinde ablasyon tedavileri ikiye ayrılmaktadır. Radyofrekans kateter ablasyon ve kriyoablasyon adı verilen dondurma tedavileri olarak isimlendirilmektedir. Başarılı olan bir ablasyon tedavisinden sonra taşikardiden tamamen kurtulmuş olunmaktadır. İleride çok nadir olmak üzere tekrar edebilmektedir. Bu durumda da tekrar ablasyon yapılabilmektedir.
Taşikardi neden olur?
Vücut aktivite artışına bağlı olarak normal zamanlarda olabileceği gibi bir hastalık belirtisi olarak kalbin normal yanıtı şeklinde de taşikardi olmaktadır. Öte yandan kalp ritim bozukluğu da taşikardi şeklinde görülebilmektedir. Kansızlık, enfeksiyon, tiroit bezi hastalıkları, diğer hormon salgı bezi hastalıkları, ağrı, stres, ilaç kullanımı, uyarıcı madde alımı, kafeinli içecek tüketimi, sigara genel itibariyle taşikardiye sebep olabilir. Doğuştan ya da sonradan edinilen kalp ritim bozuklukları da taşikardiye sebep olabilir.
Taşikardi çeşitleri nelerdir?
Taşikardi kalbin dakikada 100 atımın üzerinde olmasıdır. Dakikada 100 atımın üzerinde olan kalp her zaman ritim bozukluğu değildir ancak bu taşikardi olarak isimlendirilmektedir. Taşikardiler normal hasta olmayan kişilerde aşırı duygusal duruma bağlı olarak vücudun bir yanıtı olabilir. Ya da vücutta ateş gibi, enfeksiyon gibi, kansızlık gibi herhangi bir hastalık olduğunda ya da kalbin hızını artıracak herhangi bir ilaç kullanıldığında kalp hızı 100’ün üzerine çıkar. Bu da kalbin vücutta olan probleme yanıtıdır ve bunun ismi de taşikardidir. Bu durum illa kalpte problem olduğunu göstermez. Kalp vücutta olan bir probleme karşı yanıt veriyordur. Bunun adı sinüs taşikardisidir. Yani kalbin normal sinüs ritminin hızlanması şeklinde değerlendirilmektedir. Supraventriküler taşikardiler genelde iyi huylu olup bu grupta yer almaktadır. Ancak bunlar da hayatı tehdit eden durumlara sebep olabilmektedir.
Bunun yanında bir de nabzın 100’ün üzerinde olduğu bazen 200-250’leri bulduğu ritim bozukluğu olan taşikardiler vardır. Kalpte normal elektriksel aktivitenin yanında çoğu zaman doğuştan gelen ancak ileriki yaşlarda da ortaya çıkan fazladan odaklar, fazladan sinir ileti yollarından kaynaklanan kalp hızlanmasıdır. Burada da kalp genelde 200-250 atımlara ulaşabilir. Böyle durumlarda bulunduğu yere bağlı, kalbin hızına bağlı ve vücudun tansiyon yanıtına bağlı olarak bu taşikardilerin ciddiyeti değerlendirilmektedir. Ventriküler taşikardiler ise kalbin karıncıklarından kaynaklanarak daha kötü huylu olabilen ritim bozukluklarıdır.
Taşikardi tehlikeli mi?
Taşikardi, eğer bayılmaya neden oluyorsa örneğin araba kullanırken hasta bunu yaşarsa tehlikeli hayati sonuçlara neden olabilmektedir. Ya da bazı taşikardiler hayatı tehdit eden ritim bozukluklarına yol açabilmektedir.
Taşikardi görülme yaşı nedir?
Bebeklikten ölüme dek herhangi bir yaşta görülebilmektedir. Çocuk hastalarda da taşikardi görülebilmekte ve onlara da çocuk elektrofizyologları tarafından ablasyon uygulanabilmektedir. Erişkin hastalarda da her yaşta görülebilmektedir.
Taşikardi kendiliğinden iyileşir mi?
Kendiliğinden iyileşmez sadece belirli aralıklarla örneğin 3 ayda bir görülebilir. Bu da hastada iyileşip tekrar başlıyor algısı yaratabilmektedir. Genellikle ağrı, enfeksiyon, uykusuzluk, sigara gibi tetikleyiciler ortaya çıktığında tekrarlamaktadır.
Taşikardi nasıl geçer?
İlaç tedavisiyle baskılama yapılabilir ya da ablasyon tedavisiyle yakılıp tamamen ortadan kaldırılabilmektedir.
Taşikardiye ne iyi gelir?
Eğer çarpıntı var ancak tansiyon düşmüyorsa, derin nefes alma, oturma, ıkınma, öksürme gibi eylemler taşikardiyi sonlandırabilir. Ancak bazen de bunlar tansiyonu düşürüp durumu daha kötü hale getirebilmektedir. Taşikardisi olan hastalar genelde kendi durumlarını bilerek taşikardi başladığında bu yöntemleri uygulamaktadır. Ancak bunlar tamamen hastalığı ortadan kaldırmaz, taşikardi atağı başka bir zamanda yeniden tekrarlayacaktır.
Taşikardiden korunmak için neler yapılır?
Taşikardinin kendisinden değil atağından korunulabilir. Taşikardi kalpte vardır, bekliyordur, belirtileri seyreltmenin bazı yolları vardır. Atakları seyreltmenin yolu; iyi uyku, stresten uzak kalmak, sigara ve alkol tüketmemek, uyarıcı maddeler yani bazı ilaçlar ve enerji içeceklerinden uzak durmak önemlidir.
Siz de kalp sağlığınızdan emin olmak için Memorial Evde Sağlık kapsamındaki Kalp Sağlığı Paketini linke tıklayarak alabilir ve testlerinizi evinizin konforunda yaptırarak gerekli önlemleri alabilirsiniz.
https://evdesaglik.memorial.com.tr/p/kalp-sagligi-paketi/
